1934 жылы қабылданған Қазақ КСР тарихының программасы және Асфендияровтың «Қазақстан тарихының очерктері»...
Қазақстан Халық ағарту Халық Комиссариатының алқасы 1934 жылы орта мектептің жетінші оқу жылы үшін Қазақ ССР тарихының программасын бекітті, ол 1934 жылы шыққан программалар...
ХХ ғасырдың 20-30 жылдарындағы Қазақстан тарихы пәнінің дамуындағы кемшіліктер
Кеңес өкіметі орнағаннан кейін мектепке арналған тұңғыш бағдарлама "Тарихтың үлгі бағдарламалары" деген атпен 1920 жылы жарыққа шықты . Оларда жаңа қалыптасып келе жатқан кеңестік...
Қазақстандағы Қырым татарлары, гректер, грузин – месхеттер, армиян, болгар диаспораларының ашылуы
Қырым татарларын елден қуу.1944 жылдың 20 мамырында 180014 адам аумақтық республикасы ретінде РСФСР СНК және ЦМК қаулысымен құрылған еді.
Республиканы құрудың мұндай жолы оның көп...
Қазақстандағы Солтүстік Кавказ халықтарының диаспорасы
Қалмақ халқын елден қуу 1943 жылы 27 желтоқсанда, Қалмақты Герман басқыншыларынан азат етіп, бір жыл өткен соң, КСРО Жоғарғы кеңес Президумы Қалмақ КСР –ның...
Қазақстандағы неміс диаспорасы
Қазақстан Республикасының ресми мәлметтері бойынша осында тұрып жатқан 957518немістердің 1989жылдан бері, 613 мыңы Қақстаннан көшіп кетті. Олардың ішінде 1992 – 93 жылдары 114000 1994 жылы 104...
Қазақстандағы Кәрістердің Қазақстанға келу тарихы
Бүгінгі Қазақстандық корейлердің негізгі бөлігі кезінде Қиыр Шығыс өлкесінен жер аударылды. «неліктен деген сауалға КСР Одағы Халық Комиссарлары Кеңесі мен БК (б) П Орталық...
Қазақстандағы ұйғыр, дүнген халықтарының қоныс аударуы
Мыңдаған жылдардан бері ұйғыр мен қазақтың ата-бабалары түркі өркениетінде біолесе үлес қосып келе жатқан халықпыз. Кезінде ұйғыр мемлкеті болған. Бірақ тарих керуені бір халықтарды судай...
ХІХ ғасыр ақын-жырауларында құстың бейнеленуі
Көне түріктердің наным – сенімінде құстардың маңызды рөл атқарғанын әдебиетте қалған іздерінен байқауға болады:
Қызғыштың даусы көбейді
Көлден аққуу сырылды,
Қайырымы кеткен соң
Мырзадан қоңсы жырылып,
Елім дер ер...
Ақын-жырауларда мифтік сипатта сақталға мүйіді тағылар
ХІХ ғасыр ақын жырауларының туындыларында мүйіздітағылардың орны ерекше. Мифтік сипаттары көп жағдайда ұмыт болғанына қарамастан олардың байырғы нобайын анықтауға болады. Махамбеттің «Мен тауда ойнаған...
Жылқы — кең қолданыстағы архетип
Халқымыз тарихынан, өмір тұрмысынан жылқыны жиі кездестіреміз. Аласапыран заманда да елге қорған, ерге қанат бола білген тұлпарлар көп жырланады. Мінсе - көлігі, жесе –...
Түйе культінің ақын-жырауларда берілуі
Жыраулар туындыларында түйе культі белсенді қолданылатын культтердің бірі. Ол ертегі, аңыз, мифтерде ана махаббатының шексіздігін («Бозінген»), түйенің пайда болуымен байланысты мифтер («Түйе көрсе жылқы...
Ақын-жыраулар поэзиясындағы ағаштың орны
ХІХ ғасыр ақын-жыраулары шығармаларында архетиптік ұғымдар өткен ғасырлардағыдай қалпында кездеседі. Ғаламдық ағаш аса маңызды культтердің бірі. Осы культітң сарқыншақтарын кез-келген ғасыр шығармаларынан табуға...
Жиделібайсын және халықтық таным
Жаугершлік заманда көшпелі қауымның көркем санасы еркн де кең, тыныштық заманды аңсайды:
Пұсырман болсаң кетіңіз
Сырдарияның суынан
Көлденең кесіп өтіңіз
Үш жыл малды ту сақтап
Жиделі-Байсын жетіңіз
Кісісі жүзге келіп...
Құс культінің жэыраулар туындыларындағы көрінісі
Құстардың жыраулар туындыларында алатын орны ерекше. Далалық көшпелі өркениетте өмір сүрген ата-бабамыз құстардың қыр-сырын, ерекше қасиеттерін жақсы білген. Соның бірі көкте де, суда да,...