Жыныс жүйесінің қызметі мен ерекшелігі

Аталық (еркектің) жыныс мүшелері  ішкі және сыртқы мүше болып екіге бөлінеді. Ішкі жыныс мүшелеріне: ен, ен қосымшасы немесе сағағы, ұрық шығаратын және ұрық шашатын...

Несеп – жыныс жүйесінің қызметімен ерекшелігі

Бүйрек  — құрсак қуысында I — II бел омыртқа тұсында орналасқан жұп безді мүше. Бүйрек құрсақ қуысының артын ала, ішперденің сыртында байламдарға байланып, жоғарғы...

Жыныс жүйесі: оның дамуы

Жыныс мүшелері аталық (еркектің) жыныс мүшесі және аналық (әйелдің) жыныс мүшесі  болып екіге бөлінеді. Кейде екі жыныс мүшесінің бір кісіде болуы да мүмкін, ондай...

Несеп-жыныс ағзасы: оның дамуы

Несеп мүшелері екі бүйректен, екі зәрағар түтіктен, қуықтан және зәр шығаратын үрпі жолынан құралады. Несеп – жыныс мүшелері физиологиялық әр түрлі екі жүйеден, яғни...
Кітап суреті, оқулық

Қазіргі қазақ тіліндегі неологизмдердің бөлінуі

Неологизмдер лексикалық және семантикалық болып екі түрде кездесбеді. Лексикалық неологизмдерге жаңа ұғымдардың тууымен бірге шыққан жаңа терминдер жатса, семантикалық неологизмдерге калька  тәсілімен сөзбе-сөз аудару...

Неологизмдердің қалыптасуы мен жасалу жолдары

Р. Сыздықова қазақ тілінде 1990 жылдардағы неологизм қолданыстың пайда болуына себапкер үш жағдайды атап көрсеткен. Бірінші, өмірдің өзі әкелген жабңалықтарды атау қажеттігі. Осыған оратй көптеген...

Неологизмдер және олардың сөздік қордан алатын орны

Қоғамдық қатынастар, ғылым мен техника, мәдениет пен шаруашылықтың дамуымен байланысты тілде  пайда болған жаңа сөздер мен сөз тіркестері неологизмдер деп аталады. Неологизмдер тілге сіңісіп,...

Анатомия пәнін оқытуда қолданылатын технологиялар

Білім – ел қазынасы, халқымыздың білімділігі – ел байлығы. Уақыт алдыға жылжыған сайын сабақ үрдісін жетілдірудің жолдары мен әдістері үнемі өзгеріп, жаңарып отыруда. Уақыт...

Рефлекстердің жіктелуі

Рефлекстер мынадай түрлерге жіктеледі: І. Биологиялық бағыттағы рефлекстер: а) қорғану; б) қоректік; в) жыныстық (көбею және ұрықтану жөніндегі қамқорлық); ІІ. Рецепторлардың түріне қарап рефлекстер: Экстрорецептивтік немесе сыртқы ортадан жарықты,...

Нерв жүйесінің рефлекторлық әрекеті

Организмнің орталық жүйке жүйесінің қатысуымен өтетін және ішкі-сыртқы тітіркендіргіштерге қайтаратын жауабын рефлекс деп атайды. Мәселен, төрт басты еттің сіңірін, тізеден төмедеу жерден балғамен жайлап...

Нейронның жіктелуі

Әр түрлі нейрондар денелерінен шығатын өсінділердің саны бірдей болмайды. Осыған орай оларды униполярлы, псевдоуниполярлы, биополярлы және мультиполярлы деп бөледі. Униполярлы нейрондарда бір ғана өсінді...

Нейронның анатомиялық құрылысы

Жүйке жүйесі барлық ағзалардың тұтас организмнің жұмыс әрекетін басқарып, күрделі физиологиялық процестердің үйлесімді жүруін қамтамасыз етеді. Мәселен, бұлшық еттердің жиырылуы, жүректің соғуы, бездердің сөл...

Жүйке жүйесіне жалпы шолу

Жүйке жүйесі (systema nervosum) ағзада тарихи ұзақ даму нәтижесінде қалыптасқан. Эволюциялық даму кезеңінде де жануарлар сияқты адамдар ағзасындағы жүйке жүйесінің құрылысы мен қызметі сыртқы...

Анатомия – медицина ғылымдарының негізі

Адам денесінің пішінін, құрылысы мен атқаратын қызметін және оны қоршаған ортаға байланысты дамуын зерттейтін ғылымды анатомия деп атайды. Ескі сипаттамалық анатомия өзінің алдына адам денесі...