Жердің өз білігінен айналуы және оның географиялық мәні

Жердің өз білігінен айналуы нәтижесінде кү мен түннің ауысуы. Әлемдік дене ретінде Жер өз білігін айналады. Сонымен бірге Әлемдік дене ретінде жер өз білігін...

Жердің Күн жүйесіндегі орны. Жердің пішіні мен мөлшері

Жер - Күн жүйесінің планетасы. Жердің орбита бойымен қозғалысы. Сендер Күннің төңірегінде Жерді коса есептегенде 9 ірі аспан денесі айналып жүретінін білесіңдер. Олар -...

Жер туралы мәліметтер

Ежелгі дүние халықтары Жер туралы не білген? Жер туралы мәліметтер адамзат тарихының барлық кезеңінде карта жасау және сипаттап жазу түрінде жиналып отырды. Алғашқы қауымдық...

Физикалық география — Жер табиғаты жайындағы ғылым

География ғылымы және оның салалары. Физикалық геогра­фия. Сендер биылғы оқу жылынан бастап гео­графия пәнін оқып үйренуге кірісесіңдер География - ең ежелгі ғылымдардың бірі. Грек...

Жарықтың таралуы. Күннің және айдың тұтылуы

Жарық сәулелерінің бұлттың ұзақ тамшылары майда мұз кристалдарында шағылысуы, сынуы және дифракциясы нәтижесінде гало, тәжі, кемпірқосақ пайда болады. Гало – бұл жоғарғы ярустың мұз бұлттарында,...

Планеталар

Күн жүйесінің құрамында тоғыз планета бар екені мәлім. Бұлар Күнді эллипстік орбиталар бойымен айналып жүреді. Күннен алыстау орналасуына қарай, олар: Меркурий, Шолпан, Жер (Аймен қоса),Марс, Юпитер,Сатурн,Уран,...

Жұлдызды аспан

Жер — сан жеткізгісіз көптеген космостық объектілермен әрекеттес жалпы заңдарға бағынатын шексіз тұрақсыз Әлем дүниесінің, (Космостың) бөлігі. Жерді тұтастай немесе оның қабығын жекелей зерттеу,...

Күннің жылдық қозғалысы

Күнді бақылай келе, ғалымдар ерте кезден-ақ оның жұлдыздар арасында қозғала отырып, бір жылда аспан сферасының үлкен дөңгелегі бойымен бір айналым жасайтынын байқаған. Бұл үлкен...

Ерте дүниедегі халық астарономиясы

Ертедегі адамдардың астрономия туралы білімі әр түрлі ертегі, аңыздармен астасып жатады. Оларға аспан әлемі толып жатқан аңдар мен құстардың, адамдар мен құдайлардың мекені болып...

Күн жүйесі құрылысы

Күн жүйесі – Галактиканы құрайтын мөлшері және күрделілігі жағынан әр түрлі көптеген системалардың бірі. Ол Галактика орталығынан 10000п жуық галактикалық жазықтықтың солтүстігінде 25 п...

Уақыт санау жүйесі

Жер бір уақытта талай қозғалыстарға қатысады. Ол өз осінен-айналады. Күн маңымен айналады, Айменен ортақ және бүкіл Күн системасымен ортақ ауырлық центрінің төңірегінде, Күн системасы...

Астрономия-аспан денелері туралы ғылым

Астрономия грекше астрон -жұлдыз, ал номос - заң деген ұғымды білдіреді. Астрономия да, физика сияқты - табиғат туралы көне ғылымдардың бірі. Оның дамуына ертедегі...

Теңіз физикасы

Дүние жүзілік мұхит ағыстары. Мұхит ағыстары желдің бетіне ықпал етуінен, ауырлық күшінің әрекетінен және толысу түзетін күштердің әрекетінен пайда болады. Туу себептеріне қарамастан ағыс...

Атмосферадағы динамикалық процестер

Жер күн сәулелері тасқыны астында айналып тұрады. Оған күннің, шығарған бүкіл сәулесінің, екі миллиардтан бір бөлігі ғана келгенімен, мұның өзі жылына 1,36-1024 кал. құрайды. Жыл...