Витаминдер, олардың классификациясы
Витаминдер бір-біріне ұқсас органикалық қосылыстар. Органикалық белок, май, лепидтер және минералды заттар мен бірге организмнің өмір сүруіне өте қажетті заттардың бірі. Витаминдер организмге жеткіліксіз...
Көмірсулар және липидтер, олардың классификациясы және зат алмасудағы энергетикалық маңызы
Көмірсулар табиғатта кен таралған органикалық қосылыстар. Оларға құрамында көміртек, оттек және сутек бар органикалық қосылыстарға жатады. Көмірсулардың жалпы формуласы Сm Н2n Оn
Көмірсулар: моносахаридтер, дисахаридтер...
Белоктардың пластикалық және калориялық құндылығы
Белоктар - басқа органикалық заттармен салыстырғаңда организм үшін ең маңыздылары, өрі құрамы жағынан ең күрделі зат. Белоксыз тіршілік жоқ. Жоғарыда ғана айтып кеттік, алмасу...
Организмде заттар және энергиның алмасуы
3ат алмасуынсыз тіршілік жоқ" деп бекер айтылмаған. Зат алмасу - өте күрделі процесс) Мүны түсіну үшін тамақтық заттардың денеге түсуінен бастап, олардың организмде өтетін...
Ас қорыту жүйесі
Ас қорыту деп – сыртқы ортадан организм қабылдаған қоректік заттардың күрделі қосылыстарын денеге жеңіл сіңетін қарапайым қосылыстарға айналуын қамтамасыз ететін физиологиялық процестер жиынтығын айтады.
Адам...
Тыныс алу орталығы
Тыныс алу туралы ілімнің негізін қалаушылар М.В. Ломоносов (1775) және А. Л. Лавуазье (1777) болып саналады. Олар жану дегеніміз жанатын дененің ауа оттегісімен қосылуы-...
Қандағы және үлпалардағы газдардың кернеуі
Тыныс аппаратының негізгі қызметі организмді оттегімен қамтамасыз етіп, көмір қышқыл газынан тазарту. Ал газдардың алмасуы олардың үлес қысымының айырмасына сәйкес жүреді, сондықтан оттегіні молырақ...
Тыныс алу жүйесінің физиологиясы
Тыныс алу дегеніміз организмнің қоршаған ортадан оттегін сіңіріп, озінен комір қьппқыл газды бөлуін қамтамасыз ететін процестер жиьш-тығы. Демеқ,. тыныс алудың мәні организм торшаларын оттегімен...
Қан айналысының үлкен және кіші шеңбері
Омыртқалы жануарда қан айналу тұйық тамырлар жүйесінде жүреді. Қан айналудың орталық оганы жүрек. Сүтқоректілерде жүректің тамырлар 1-1 мен тек жүрек арқылы ғана байланыстың 2...
Жүрек-тамыр жүйесі
Жүрек басқа тамырлар жүйесі сияқты ұрықтық мезодерманың мезенхимиясынан өте ерте пайда болып, шамамен үшінші аптада созылып, жиырылып қызметке кіріседі. Жүрек алғашкы эмбриондық дамуда эндодерма...
Қанның ұюы
Қанның физикалық қасиетерінің өзгеріп, сүйық күйден қойырт-пақтанып қатқылдануын үю деп атайды. Қанның ұюы оның маңыз-ды қорғағыш қасиеттерінің бірі. Ол организмді қансыраудан сақтай-ды. Қансырауды тоқтатуға...
Қан жүйесі
Бір торшалы қарапайым организмдер сыртқа ортадан өзіне қажетті заттарды бүкіл денесі арқылы қабылдап, керексіз ыдырау өнімдерін сол арқылы бөліп отырады. Ал адам мен жоғары...
Жыныс бездері
Жыныс бездері — гонадалар (грекше сөзіне — пайда болу, астеп — без) аралас сөлініс бездері болып есептеледі. Олардың сыртқы секрециялық қызметі — жыныс клеткаларын...
Ішкі сөл бездерінің түрлері
Ішкі секреция туралы ілім-Эндокринология деп аталады. Ішкі секреция деп, бездің секретінің тікелей ішкі ортаға-қаңға, лимфаға, жұлын сұйықтығына түсуін айтады. Сондықтан ішкі секреция бездерін эндокриндік...