Семасиологияның негізгі заңдары
Семасиологияны кейбір ғалымдар семантика деп те жүргені белгілі. Сөз мағыналарының көпшілігі семасиологияның белгілі заңдары бойынша жасалады. Семасиологияның басты заңдары: ұқсату заңы (метифоризация), функциональдық семантика...
Семасиология
Семасиология – сөздің мағынасын, мағынаның өзгерісін зерттейтін ғылым. Бұл термин гректің “белгілеу” және “ғылым” деген сөздерінен алынған. Мұны кейбір ғалымдарымыз семантика деп те атайды....
Мағына және сөз
Тіл –тілде әр түрлі мағынада қолданылатын сөздер молынан кездеседі. Сөздің әр түрлі мағынаға ие болуы сөз мағынасының өзгеруі, ауыспалы мағынада қолданылуы нәтижесінде іске асады....
Ұғым және сөз
Сөз болған жерде ұғымның болуы заңдылық екені мәлім. Ұғым мағынамен байланысып,оймен,ойлаумен ұштасып жатады. Ойлау мен сөзді бірінен- бірін тағы да бөліп алуға келмейді. Бірақ...
Сөз бен дыбысталу
Сөз бен оның дыбысталуы бір-бірімен тығыз бірлікте болады. Себебі тілге тән дыбыстар арқылы тәртіпсіз құрғақ дыбысталу сөз жасай алмайды. Сөз болу үшін лексика құралымына...
Сөз бен дыбыс
Сөз дыбыстардан құралады. Солай десек те, дыбыс болған жердің бәрі сөз болып қалыптаса бермейді. Сөзді фонемалық дыбыстар ғана құрайтыны ғылыми еңбектерде айтылып жүр. Фонемалық...
Сөз – лексикалық бірлік
Сөз ұғымды білдіретіні ғылыми еңбектерде айтылып келеді. Сөзге берілген анықтамалар да сан алуан. Сөз – лексикалық өлшем, сөз –ұғымғаберілген атау, сөз – күрделі единица,...
Сөздің пайда болуы
. Тіл мен ойлау ертеден-ақ бір-бірімен тығыз байланысты болғаны ғылыми әдебиеттерде айтылып келеді.
Тілдің шығуы еңбекпен байланыстыра қарастырылады. Еңбек болмаса, сөйлеу тілі де болмас еді....
Сөздің түрлері мен нұсқалары (варианттары)
. Тілде сөздердің топтары мен түрлері (типтері) көп. Сөздердің типтерін ажырату, айқындау лексикологияның көбіне-көп қарастыратыны қандай сөздер екенін білу үшін қажет. Кез келген тілдегі...
Сөз және оның белгілері
Сөздің күрделі табиғатын ашып айқындау үшін, алдымен оның дыбыстық жағы мен мағыналық жағының ара қатысын және сөздің мағынасы мен ол арқылы білдірілетін ұғымның ара...
Дыбыстау мүшелерінің қызметі және орфоэпия
Тіл дыбыстарын және олардың артикуляциялық жағын түсіну үшін дыбыстау мүшелерімен олардың әрқайсысының қызметін жете білу керек. Дыбыстау мүшелерінің қатарына төмендегі мүшелерді жатқызуға болады: өкпе,...
Қазақ тіліндегі дыбыстардың акустикалық қызметі
Акустика – грек тілінің акустикос – “естілу” деген сөзінен жасалған термин. Дыбыстың жалпы теориясын физиканың акустика деп аталатын саласы зерттейді. Акустикалық тұрғыдан алғанда, дыбыс...
Қазақ тіліндегі езу дауыстылары, орфография
Қазақ тіліндегі дауысты дыбыстар жүйесінің басқа түркі тілдернідегі дыбыстар жүйесімен ортақ та ерекше де жағдайлары бар екендігі мәлім.
Күрделенген вибрациялық қимылдың нәтижесінен өзінің ырғағы, күші,...
Ерін дауыстыларының ерекшеліктері
Қазіргі қазақ тілінде 9 жалаң дауысты (монофтенг) дыбыс бар екендігі ғылыми еңбектерден мәлім. Атап айтқанда: а, е, ы, і, ә, о, ө, ү, ұ....