- Қазақстан Республикасы Президентінің заң күші бар Қазақстан Республикасының Прокуротурасы туралы жарлығының және Конститутцияға сай мемлекетіміздің Прокуратурасы заңдарын қолдануына Қазақстан Республикасы Президентінің жарлықтары және басқа да құқықтық нормативті актілердің Қазақстан Республикасының териториясында орындалуын қамтамасыз етіп жалпы бақылау жасайды. Бұдан басқа Прокуратура оперативті іздестіру іс-әрекетіне, алдын ала тергеу және тергеу, әкімшілік және орындаушы істері бойынша да бақылау жасайды. Прокуратура органы заң бұзушы-ылықтың ашу және оны жою үшін шаралар көреді Конститутцияға және Республика заңдарына , құқықтық актілердің бұзылуына жол берілген кезде өз наразылығын білдіреді. Прокуратура Сотта Мемлекет мүдесін қорғайды заңдарға сай қылмыспен күресіп заң бұзушыларды қудалаиды. Осы туралы Қазақстан Республикасының Конститутциясының 83 бабында айтылған сонымен Прокуратура іс-әрекетінің мақсаты заңдардың жоғары екенін қамтамасыз ету. Мұнда әлеуметтік экономикалық азаматтардың саясий және басқа құқықтары мен еркіндіктерін Қазақстан Республикасының егемендігін,, жергілікті орындаушы атқарушы органдардың, мекемелер мен ұйымдар қоғамдық және саясий мекемелер мен ағымдардың бірлігі мен заңды нығайту мәселелері Прокуратура органының негізгі мәселесі. Осыларды ескере отырып Прокурорлық бақылау дегеніміз мемлекет атынан алып, барылатын іс-әрекет болып арнайы уәкілетті лауазымды адамдардың, яғни Прокурордың заңдар бұзылғанда оны анықтап, ашып оларды тез жою, айыпкерлерді заңдарға сай жауапқа тарту мәселелері бойынша толық орындалуын қамтамасыз ету болып табылады Прокурорлық бақылаудың өзі Прокуратура туралы жарлықтың 4 бабының 2 тармағына сай Прокуратура іс-әрекетінң бір бағыты болып табылады осы бапта Прокуратура Мемлекет атынан оперативті — іздестіру іс-әрекетін, Алдан-ала тергеу әкімшілік және орындаушылық істері бойынша бақылауды іске асырады.
- Оперативті іздестіру іс-әрекеті боынша бақылау дегеніміздің мәні оперативті-іздестіру іс-шараларында лауазымды адамдардың және тиісті оперативті іздестіру жүмыстарын Алып баратын органдардың осы іс-әрекеттерді Алып баруында адамдар мен азаматтардың құқықтары мен еркіндіктерін бұзылуына жол берму жалпы олардың құқықтарын, еркіндіктерін сақтау болып табылады
Осы мақсатта Жарлықтың 31 бабында Прокурор бақылауды іске асыруда мыналарға құқықты.
1)Оперативті-іздестіру іс-әркетін алып баратын органдардан тексеру үшін оперативті іздестіру материалдарды, құжаттарды және басқа да қажетті мәліметтерді алуға
2) Оперативті-іздестіру іс әрекетімен осы іс-әрекетті алып барушы органдардың осы іс-шараларды заңды алып бара жатқандығын тексеруге
3)Оперативті-іздестіру іс-әрекетін Алып баратын лауазымды адамдар немесе орган дар үстінен түскен арыздар мен шағымдарды көруге
4)Конститутцияға, заңдарға, Республика Президенті жарлығына қарсы шығарылған оперативті іздестіру шаралары үшін қаулылар , немесе оперативті іздестіруді жүргізуші органдардың заңдарға қарсы шығарған актілеріне наразылық білдіру.
5)Ерде адамдардың құқықтары мен еркіндіктері осы оперативті іздестіру істері барысы бойынша бұзылған кездері анықталған кезде өз қаулысымен оны тоқтату
6)Оперативті іздестіру іс-шаралары бойынша заңға қайшы істелінген іс-әрекеттер анықталған кезде осы қызметкерлерге қарсы қылмысты іс-қозғау немесе тәртіпті іс-қозғау.
7)Заңсыз үсталған немесе қамалған адамдарды босату.
8) Заңдарға сай оперативті-іздестіру іс-шараларын өткізу үшін санкция беруге.
9)Тергеудің заңды екендігін бақылау жасауға.
Жарлықтың 38 бабына сай Прокурор Алдан-ала тергеу органдарынан тексеру үшін қылмысты істерді, құжаттарды, материалдарды қылмыс туралы және басқада мәліметтерді ала алады.
1)Болған қылмыс немесе дайындалып жатқан қылмыс туралы арыздар мен, хабарлардын қабылдап тіркеу оларды шешу туралы олардың заңдылығын тексереді.
2)Қамауға Алу немесе тергеу кезінде уақытынша қамауда болуы үшін санкция береді.
3)Қажетті жағдайларда қылмысты іс-қозғайды және қылмысты тергеу үшін хат жүзінде нүсқау береді.
4)Тергеушілердің заңсыз қаулыларын бекер етеді.
5)Тергеу кезінде процесс қатысушыларының немесе адамдардың құқықтары бұзылса,заңсыз тәсілдермен тергеу жүргізілсе айыпты адамдарды жауапқа тарту үшін мәселе қояды.
6)Тергеу толық жұргізілмесе, тергеу кезінде заңсыз әрекеттерге жол берілсе қылмысты істі толық тергеу жүргізілуі үшін оны қаита тергеуге жібереді, сондаи-ақ тергеуді тоқтатуы да мүмкін.
7)Тергеуден тұскен істерді көру үшін сотқа жөнелтеді.
8)Тергеушілер, тергеу органдарынан басшыларынан үстінен түскен арыз шағымдары көреді.
9)Уақытынша қамауда отырған адамдардың заңға сай отырғанын немесе олардың жағдайларын теексереді.
- Әкімшілк істері бойынша бақылау мақсатында Прокурор, әкімшілік құқық бұзушылық істерінде заңдардың толық бір кілкі орындалуын қамтамасыз етеді. Әкімшілік құқық бұзушылық істері бойынша қолданылатын шаралардың қолдануының заңдылығын бақылаиды.
1)Әкімшілік істері боиынша адамдардың азаматтардың, лауазымды адамдардың, мекемелердің бұзылған құқықтарын қаита қалпына келтіреді.
2)Әкімшілік құқық бұзушылық істері бойынша азаматтардың кез-келген актілерге арыз шағым беруін қамтамасыз етеді.
3)Әкімшілік істері бойынша заңдарды бұзған айыпкерлерге шаралар көруге әкімшілік істері бойынша бақылауды іске асыра отырып Прокурор;лауазымды адамдардан әкімшілік құқық бұзушылық істері боиынша құжат, мәліметтерді талап етіп алуға әкімшілік құқық бұзушылық істерін жүргізетін лауазымды адамдар, орган дар үстінен арыз шағымдарды көреді. Әкімшілік істері бойынша ұсталғандардың заңдылығын олар қамауда болуының уақытының тексеру, істерді көруде өзі қатысуы мүмкін. Қолданылатын шараларды заңдылығын тексереді.
4 Орындаушылық істері бойынша бақылаудың мәні прокуроруақытынша қамауда болатын органдарда (ИВС) Алдын ала тергеу кезінде қамау орындарында (СИЗО)еңбекпен түзеу орындарында түрме колонялардағы адамдардың заңды отырғандарын тексеріп бақылайды.
Осы мақсатта прокурор кез келген уақытта жоғарыда аталған мекемелерді барып көре, алады ондағы адамдардан
Сұрақ, түсінік алуы мүмкін, құжаттармен материалдармен танысуға және осы мекемелер шығырған бұйрық өкімдердің заңдылығын тексереді. Заңсыз болса наразылық білдіреді. Егер прокурор осы мекмелерде отырған тұлғалардың заңсыз екендігін анықтаса онда ол өз қаулысымен тез арада оларды босатады.