Сөж сабағыСурет және кескіндеме бейнелеу өнері үйірмесін ұйымдастыру мұражайларға сурет шеберханасын және көрме залдарда экскурсия жасау әр түрлі көрмелер байланыстты сынып бөлмелерін безендіру факультатив тік сабақтар өткізу сияқты шараларды қарастыруға болады
Сыныптан тыс жұмыстардың түрлерінде бейнелеу өнері ережелермен заңдылықтарын сақтай отырып оқушылардың қызығушылығын белсенділігін шығармашылықта талпыныстарын арттыру мақсат етіп қойылады
Сыныптан тыс жұмыстарды да педагогтың жетекшілік және ұйымдастырушылық міндеті сақталады мұғалім оқушының бағытының дұрыс жщүруін және жеке басының дамуын қадағалайды бейнелеу өнерінің заңдылықтарын меңгерумен қатар көркемдік білім және эстетикалық тәрбие береді аталған жұмыстар барысында алған біліктілік іскерлік дағдыларын одан әрі шыңдай түседі
Бейнелеу өнерінің сыныптан оқыту бағдарламасынан көрніс тапчан қосымша материалдармен танысып оларды технологиялармен танысады көркемдік тәрбиелік мәні шексіз ұлттық өнеріміздің қыр-сырымен одан әрі танысып этномәдени танымдармен молайтады
Қашанда бадланың сабақтавн бос уақыттағы іс-әрекеті элеуметік ортасы жеке басының мәселелері тек ата-ананы ойландырып қоймай сонымен қатар бұл мәселе мектептің оқу-тәрблие ісіндегі басты Назар болатындығы белгілі ждасөспірім мектеб қабырғасында болсын немесе одан тыс уапқытта болсын өзін қоршаған ортадағы болып жатқан құбылыстар іс-әрекетерді талдғамсыз қабылдауы мүмкін өйткені өмірде педагогикалық дәлелденгендей жеке тұлға тәробиесіне әлеуметтік ортаның әсері зор.
Сондықтан да сыныптан тыс жұмыстар арқылы оқушылардың сабақтан бос уақытын үнемді пайдалы ұйымдастыруына жадай жасауға болады
Бейнелеу өнері пәнің мұғалімі сыныптан тыс жұмыстарды ұйымдастыруда ата-ана ,сынып жетекшісімен пікірлесіп сон дай –ақ оқушылардың қандай бейнелеу өнері мәселелері тақырыптары түрлері жөнінде белгілері келетіндіктен ескеріп жоспарлағаны жөн .Яғни сыныптан тыс жұмыстты жоспарлауда оқушылардың еріктілігі ,қызығушылығы ,бейімділігі ескерілуі тиіс
Сыныптан тыс жұмыстарға жетекшілік ету үшін алдын ала іс-шаралардың жоспарын тақырыптарын белгілеп құрып алу қажет
Сыныптан тыс жұмыстардың кең тараған түрі үйірме жұмыстары олар бенелеу өнерінің түрлеріне қатысты сурет және кескіндеме ,саз балшықтан сомдау сәндік қолданбалы өнер безендіру жұмысы ліногравюра кераміка мозаїка т.б.
Мұғалімнің мінднті үйірме жұмыстарын көп оқушыларды тарту және жұмысты ұйымдастыра білу болып табылады .Үйірме мүшелері білім және іскерлік дағдыларын қабырға газеттерін безендіруде мектептегі театырлық қойылымдарды және сынып бөлмелерін безендіруде т.б пәндерден көрнекі құралдар жасауда қолданылады
Үйірме , кинофильмдер Сыныптан тыс жұмыстардың кең тараған түрі – үйірме жұмыстары. Олар бейнелеу өнерінің түрлеріне қатысты: сурет және кескіндеме, саз балшықтан сомдау, сәндік қолданбалы өнер, безендіру жұмысы, пиногравюра, керамика, мозаика т.б.
Мұғалімдердің міндеті үйірме жұмыстарына көп оқұушыларды тарту және жұмысты ұйымдастыра білу болып табылады. Үйірме мүшелері білім және іскерлік дағдыларын қабырға газеттерін безендіруде, мектептегі театрлық қойылымдарды және сынып бөлмелерін безендіруде, т.б. пәндерден көрнекі құралдар жасауда қолданады.
Бейнелеу өнері үйірмесін топтастыруда оқушылардың жас ерекшеліктері, білім деңгейлері ескерілуі тиіс.
Әдетте үйірме 10-15 оқушыдан топтастырылады, әр топ жас ерекшеліктеріне байланысты 1-2 немесе 3-4 сынып оқушыларынан жианқталады. Үйірме жұмыстарының тағы бір ерекшелігі, ол сыныптағы бейнелеу өнері сабақтарына қарағанда үйірме сабақтарына көп уақыт бөледі. Мысалы, аптасына 1-2 сынып оқушыларынан тұратын топқа 2 сағат, ал 2-3 сыныптар оқушыларынан тұратын топтарға 3 сағат. Сабақ аптасына 1 сағаттан 2 рет немесе 3 рет, кей жағдайда олар біріктіріліп бір күнде өткізілуіне де болады.
Үйірме сабақтарында бір тақырыптық оқытылуы міндетіне /3-6 сағат / мейлінше ұзақ уақыт бөлінуімен де ерекше. Сонымен қатар үйірме сабақтарында бейнелеу өнерінің акварель, гуашь, темпера, тушь, пастель, сангина, соус, көмір, сазбалшық сияқты материалдары кеңінен қолданылады. Үйірме жұмыстарын ұйымдастыру барысындағы осы ерекшеліктер сыныптан тыс жұмыстардың оқу-тәрбие міндеттерін нәтижелі орындауға мүмкіндік жасайды.
Үйірмедегі сабақтардың басты түрінің бірі ол өнер туралы әңгіме сабағы. Бұл сабақтарда мұғалім оқушыларды бейнелеу өнерінің түрлерімен, жанрларымен, жекелеген суретшілер шығармашылығымен, қазіргі бейнелеу өнеріндегі жаңа ағымдармен кеңінен таныстырып, көрсетуіне болады.
Әр үйірмеде ой-пікірлері біріккен шағын ұжым көрінісін табады.и ол ұжымда жекелеген ұйымдастыру мәселелеріне жауап беретін үйірме басшысы сайланады. Үйірме мүшелерінің мектептегі қоғамдық жұмыстарға белсене араласуы көзделеді.
Үйірме жұмысының жетістігі көбінесе оны дұрыс ұйымдастыру мен жоспарлауға байланысты.
Үйірме мүшелерінің қатысуымен 2 және 4 тоқсан соңында мектеп ішілік немесе жылжымалы көрмелер ұйымдастырылады. Көрме ұйымдастыру үйірме мүшелерінің жауапкершіліктерін, одан әрі оқуға ынталарын арттырады, сонымен қатар басқа да оқушылардың бейнелеу өнеріне, үйірме жұмысына тартылуына ықпал жасап, бейнелеу өнерінің мектептегі эстетикалық тәрбие беру аясын кеңейтеді Бейнелеу өнері үйірмесін топтастыруда оқушылардың жас ерекшеліктері білім деңгейлері ескерілуі тиіс
Әдетте үйірме 10-15 оқушыдан топтастырылады әр топ жас еркшеліктеріне байланысты 1-2 немесе 3-4 сынып оқушыларынан жинақталады .Үйірме жұмыстарының тағы бір ерекшелігі ол сыныптағы бейнелеу өнері сабақтарына үйірме сабақтарына көп уақыт бөлінеді .Мысалы аптасына 1-2 сынып оқушыларынан тұратын топқа 2сағат 2-3 сыныптар оқушыларынан тұратын топтарға 3сағат .Сабақ аптасына 1 сағттан 2рет немесе 3рет кей жағдайда олар біріктіріліп бір күнде өткізілуіне болады
Үйірме сабақтарында бір тақырыптық оқытылу міндетінде /3-6/мейлінше ұзақ уақыт бөлінуімен де ерекше .Сонымен қатар үйірме сабақтарында бейнелеу өнерінің акварель, гуаш ,темпера туш пастель сангина соус,көмір сазбалшық сияқты материалдарды кеңінен қолданылады .Үйірме жұмыстарын ұйымдастыру барысындағы осы ерекшеліктер сыныптан тыс жұмыстардың оқу тәрбие міндетерін нәтижелі орындауға мүмкіндік жасайды
Үйірмедегі сабақтардың басты түрінің бірі ол өнер туралы әңгіме сабағы .Бұл сабақтарда мұғалім оқушыларды бейнелеу өнерінің түрлерімен жанырларымен жекелеген шығармашылығымен қазіргі бейнелеу өнеріндегіжаңа ағымдармен кеңінен таныстырып көрсетуіне болады
Әр үйірмеде ой пікірлерді біріккен шағын ұжым көрнісін .Ол ұжымда жекелеген ұйымдастыру мәселелеріне жауап беретін ұйірме басшысы сайланады .Үйірме мүшелерінің мектептегі қоғамдық жұмыстарға белсене араласуы көзделеді
Үйірме жұмысының жетістігі көбінесе осы дұрыс ұйымдастыру мен жоспарлауға байланысты.
Үйірме мүшелерінің қатысуымен 2 және 4 тоқсан соңында мектеб ішілік немесе жылжымалы көрмелер ұйымдастырылады .Көрме ұйымдастыру үйірме мүшелерінің жауапкершіліктерін одан әрі оқуға ынталарын артырады сонымен қатар басқа да оқушылардың бейнелеу өнеріне үйірме жұмысына таратылуына ықпал жасап бейнелеу өнерінің мектептегі эстетикалық тәрбие беру аясын кеңейтеді. Кеңес кезінде кино фильмдер кеңнін танылып мектеб оқушларымен жұмыс жасуда алдынғы орнда болды казіргі заманымызда кино фильмдердің қатарына бинемагнитофон компьютер сияқты техниканың жетістіктерін қосып сонымен қатар кездегі білім беру жүиесіне қарқындап сеніп келжатқан лазер табақшаларына жазылған оқу кино фильмдерін алыстан уқыту бағдарламалары боиынша белген бинелеу өнері сабақтарын бине таспаға түсіріп қарауды да аитуға болады мектеб бағдамасында кино үимелер жалғасын тауып келеді шараны ұиымдастыру алдындамұғалім бинелеу өнеріне баиланысты кино фильмдердің оқу бағдаламасына анықтап жосплағаны жөн алдынғы қаталы өнер қаираткелеріне арналған кино фильмдерді ұжым болып қарауда оқушыларадың жас ерекшелігін ескеру қажет өитені мағанасы күрделі өнер түлеріне баиланысты кино фильмдер оқушылардың түсінуне қиындық туғузуы мүкін арнаиы әігіме кино фильмді қарамастан бұарын немесе кино фильмді арап болғанан киін талданып әңгіме барасында суретші өмір баиянымен шығармашылық жетістіктері тарифи дәуірі өнер әлеміндегі орны туралы мәлімет беріп жалғасын табады
Кино фильмдері тек суретшілер туралы емес сонымен қатар бинелеу өнер кескіндеме сурет Мусін графика техникаларын ашып көрсетін түрлеріне арналады
Кино фильмдер ғана бинелеу өнерінің техникалық мүкіндігн суретшілердің шығармашылық туындыларының дүнеге келу жолдарын түгелди қамтып көре аламыз.