Мақсаты: Хорда дұрыс тыныс ала білуді үйрену.
Хорға қатысушы әншілердің жеке дауыстары жақсы болғанымен, ән айту кезінде тынысты дұрыс ала белмесе, мүмкіндіктерін толық көрсете алмайды. Әншінің тынысты дұрыс ала білуі оның әнді орындағанда қиналмай, еркін айтуына көмектеседі. Ән айтарда иықты көтермей, деиді іште ұстап тұрып, аз кідіріп барып тыныс алғаннан кейін бірден бастап кету керек.
Мұндай кідіріс әншілердің демін реттеуге және әнді дирижердің қолына қарап бір мезгелді бастауға мүмкіндік береді. Әнді айтқанда демді үнемдеп пайдалану керек. Демді дұрыс алудың тәсілін хор жетекшісі іс жүзінде көрсеткені дұрыс.
Тыныс алу әдісіне төменде бірнеше мысалдар келтірілді. Сол мысалдарды орындаған кезде дирижер әрбәір әншінің ән айтуының дұрыстығын қадағалап, тыныс алу жайында естеріне салып отырғаны жөн.
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Дыбыстардың аралары паузамен ( тыныс алу ) бөлінген бұл мысалда әншілер әуенді қысқа – қысқа дыбыстарға үзіп, тыныс алуды жаңартып отырады.
Көрсетілген әдісті нотамен берілген гаммаларда, не болмаса кезкепген бір дыбыста айтып қолдануға да болады.
Хорда тыныс ала білуді үйретуде дирижер қолының қимылы үлкен роль атқарады. Ол әншілердің әнді бір мезгілде орындауына көмектеседі. Кейбір хор шығармаларын орындаудағы қажетті тәсілдердің бірі – кезек тыныс алады. Мұндай әдіс хор шығармаларының үздіксіз айтылуын қамтамасыз етеді. Тізбекті дем алу, әсіресе, созылыңқы әндерді орындауда өте тиімді болып саналады.
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Тізбекті дем алу әдісіне хорға едәуір ұзақтау гаммаларды паузасыз ( үзіліс )
айтқызу арқылы дағдыландыруға болады.
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________