Түркия Республикасының жаңа пост конфрационды кезең жағдайындағы саясатының ең шынайы сараптамасы Батыс авторлаыныңұжымдық кітабында бейнеленген. 1991 жылдан кейін геосаяси сипатқа ие болған Түркия Республикасының саясатында жаңа аспектілер пайда болғаны айдан анық. Бұл сипатқа ие болуда оның НАТО-ға мүшелік және ЕО-ғы байланыстары ықпал етті, бірақ дәл осы сипат КССР ыдырауынан кейін, Түркия Республикасының және жаңа түрік мемлекеттерімен тікелей байланысынан айқынырақ көрініс тапты. Жалпы түрік конфидерециясын құру үміті үзілгеніне қарамастан, Анкараның Орталық Азия түркі мемлекеттерімен экономикаық, саяси және мәдени байланыстарының нығайта түскен саясаты шынайырақ бола бастады. Экономикалық плацдармды жаулап алу және Каспий теңізі төңірегіндегі мұнай жобаларынан жасауда Түркия Республикасының мүддесі қамтамасыз ету түркі саясатының негізгі мақсаты еді. Түркия Республикасының сыртқы саясатының жаңа кезеңі жайында түрік және британ саясаткерлерінің ұжымдық еңбектерінде де айтылады. 1990 жылдары Түркия Республикасының сыртқы саясаты кейде идеологиялық, ал кейде интуиивтік боды, бірақ ол Анкараның Батыста да, Шығыста да қатысуын, ең алдымен бұрынға Кеңес Одағының Түрік кеңестігінде халықаралық қатынастардың жаңа жағдайлар қарсаңында айқын әрекет жасаудың қажеттілігін құрумен қалыптасты.
Түркияның жаңа түрік мемлекеттеріне қатысты саясатын О.Смолянский мұқият зерттейді. Ол: «Түркия Республикасы, жаңадан құрылған жас егемен түркі мемлекеттеріне, өзін басты шетелдік серіктес ретінде қарастырады және өзінің позициясын түсіндірумен болды» деп атап өтті. Бұл үшін түркі мемлекеттрінің әр түрлі самиттері жұмыс істеді, ал 1991 жылдан бастап Анкара сол жас мемлекеттердің егемендігін ресми түрде мойындайды.
Әзірбайжан, Өзбекстан және Қазақстан Туркия Республикасының сыртқы моделін көшіруге бет бұрды. Түркі фирмаларының және инвестицияларының мемлекеттік деңгейде енуі саяси қарым-қатынасты беріктендіре түсті. Президенттер Н.Назарбаев және Т.Озал, кейіннен С.Демирель тығыз «бауырлық» қатынастарды жоғары деңгейде орнатты. Тұтасымен алғанда, Иран мен Түркияның бәсекелестігінде, Қазақстан Туркия Республикасына басымдылық беретін. Арман қарай Қазақстан мен Өзбекстан Республикаларының елбасылары Анкараның сыртқы саясатының ресми доктаринасы болып жарияланған түркі ынтымақтастығын құу идеясына мойынсынады.
Қазіргі Түркия Республикасы өткен ғасырлардың даңқтарының, яғни Осман империясы Ресей экспансиясын мұсылман әлеміне тарауындағы ең үкен кедергі болғандығының шарайнасын әлі де ұстап кеуде. Кеңес империясының ыдырағанынан кейін, Ортаық Азияға күресудің айқын фаворит ретінде, барлық көзқарастар Түркия Республикасына жасалынды. Бұл үміттер келесі фундаменталды сілтеулерге негізделген еді: біріншіден, Түркия Республикасы мен түркі мемлекеттерінің ерекше этномәдениеттік байланыстары; ал екіншіден, Қазақстан Туркия Республикасының мұсылман экстремизінің кез-келген формаларына тиімді тосқауыл бола алатын жағдайы. 1993 жылдың наурыз-сәуір айларында өлкеге түрік мемлекеттерінің ішіндегі ең мемлекеттің жоғарғы басшыларының сапарларының бірқатар жасалынды, ал олардың соңынан Анталияға басқа түрік мемлекеттерінің басшыларының сапалары да болып, кейіннен тұрақты болды. Осы алғашқы сапарлар түрік ынтымақтастарының эйфориясының ізін қалдырғандай болды. Ал өз кезінде Анкара бауырлық сезімдерін солидары қаржылай көмекпен бекітуге бел буды. Жас түрік мемлекеттеріне жапы сомасы 1.5 АҚШ долары көлемінде қомақты несиелер бөлінді. Орталық Азия мемлекеттерінің студенттерін, мектеп оқушыларын Түркия Республикасында білім алу бағдарламалары, ортақ ғылыми, мәдени және тезникалық жобаары еске қосылды. Түркия аймақтағы жас мемлекеттердің ОЭС құрамына енуіне қолдау көрсетті.
Таңдалған тақырыптың деңгейін салыстырып келесі мақсаттарды шығардық: қазақ-түрік қарым-қатынастарының тарихи заңдылығын, ара-қатынастағы дәстүрлерін қадағалау және қазақстанның сыртқы саясатында Түркияның орны мен ролін анықтау.
Осы мақсаттардан төмендегідей міндеттер туындайды:
- Саяси саладағы қазақ-түрік қатынастарының айбындылығы және дипломатиялық өзара қарым-қатынастарының қағидаларын қарастыру.
- Қазақстан экономикасына Түркияның тәжірибесі мен экономикалық байланыстарының жетістіктерінің деңгейі және мағынасын көрсету.
- Мәдениет – гуманитарлық қатынастардың бағытын және оның екі жақты қарым-қатынаста ролін қалыптастыру.
Қазақстанның білім беру саласының сыртқы байланыстары, негізінен Түркия Республикасымен, Жұмаділова В. еңбегінде оын тапты. Оның жасаған еңбегіне орай, Азия мемлекеттері арасынан ең алдымен Қазқстанмен білім беру саласында ерекше қатынастар орнатқан, Түркия Республикасын атап өту керек деп жазды.
Осы зерттеу жұмысын жазуда «Қазақстан – Түркия: достық пен қарым-қатынаста 5 жыл» атты құжаттар жинағы үлкен көмек көрсетті. Бұл жинақта Қазастан Республикасының егемендік алғаннан бері қазақ-түрік қатынастаын орннатқан іс-құжаттарға сараптама және 1991-1996 жыдар аралығында Қазақстан мен Түркия әр түрі салаларда үкімет және ведомства аралық қол қойылған негізгі келісімдер менлісім шарттарының міндеттері келтіріледі.
Жұмысты орындауда 1992 жыдан бері баспаға шыға бастаған «Заман — Қазақстан» газеті де үкен қодау көрсетті. Оның беттерінде қазақ-түрік қатынастарының барлық салалары жарық көрді. Мұнымен қатар «Казахстанская правда», «Панорама», «Новое поколение» газеттері және «Саясат», «вестник КазГУ», «Мысль» және «казахстан: экономика и жизнь» журналдарының және басқа да басылымдардың зерттеу барысында көмегі орасан зор болды.
Ғылымилық, объективтік және тарихи қағидалар дипломдық жұмыстың әдістемелік негізі болып табылады. Зерттеу барысында жалпы ғылыми әдістермен қатар анализ бен синтез, дедукция мен индукция, сонымен бірге арнайы тарихы, тарихи салыстырмалы, генетикалық және ретоспективті әдістер де қолданыды.
Тәжірибелік маңызы. Екі елдің қарым-қатынасы жайында жиналған құжаттар мен фактілер, зерттеу жұмысы барысында екі жақты байланысты айқындаудың сертпесі болары сөзсіз. «Шығыстану», «Хаықаврарлық қатынастар тарихы» және «қазақстан тарихы» мамандықтарында оқитын студенттер курстық жұмыс және баяндамалар жасағанда осы еңбекті қолдануларына болады. Сонымен қатар, семинар сабақтарында да қоданыс табатыны әбден мүмкін.