Конустар, целиндрлер, сфералар сияқты негізгі геометриялық фигуралардың көлеңкесі

Түзупаралельлипедтіңтүсетінкөлеңкесі.

 Проекцияныңгоризонтальжазықтығында орналасқан түзупаралельлпипедберілген. (21.15сурет). Проекцияжазықтығына паралельлипипедтіңбарлықтүзулерін, қабырғаларымен қырларынаталдаужасап алуқажет. Сонда біз 4D,перпендикуляры П1;ДС П1 паралелі;СB П2 перпендикулярыжәне П1 В2паралелі;В2 П1перпендикулярларыкөлеңкесітүзулеріболатынынкөреміз.

Демек, Д,С, Внүктелерінің көлеңкелерінтауып, оларды4 және 2 нүктелерініңтүбірлерімен қоссоқжеткілікті.

ДС түзуі П1П2 жазықтығына паралельболғандықтан,өзінепаралелькөлеңкетүсіреді, олар WDжәне NCнүктелері. СВ түзуі, П2жазықтығынаперпендикулярболғандықтан, проекцияныңфронтальжазықтығынасәуле бағытыменкөлеңкетүсіреді, ал П1-геперпендикуляр, П2 паралельтүзулер проекцияныңгоризонталь П1жазықтығына сәулебағытыменкөлеңкетүсіреді,алпроекцияныңфронталь П2жазықтығыөз-өзінепаралельболады.

Целиндрдіңтүсетінкөлеңкесі:

Түзупаралельпипедтіңпринципібойыншажасалады (21.16-сурет),бірақ 1-4-3 доғасыныңкөлеңкесіфронталь жазықтыққақисық эллипстүріндетүседі,ол үшін целиндрдің жоғарғыжағынаүлкенмөлердегінүктелерінің көлеңкесінтауыпалуқажет.

Конустыңтүсетінкөлеңкесі.

Проекцияныңгоризонталь жазықтығындаорналасқантүзу. Домалақконустыңтүсетінкөлеңкесін табукерек. (21.17-сурет).Бұл жағдайда,конустың астыңғықұрылымыныңкөлеңкесі болмайды,ендітекконустың ұшарбасыныңкөлеңкесінтабамыз.СондаSнүктесініңкөлеңкесіпроекцияның фронтальжазықтығындағы N3 нүктесінеорналасады,бұлнүктенібастапқы бөлікпен қосуғаболмайды,себебіол басқажазықтықтажатыр. Демек, конустыңбүтіндейкөлеңкесінтабуүшін,конустың Sшыңының түсетінкөлеңкесініңнүктелерінбастапқыбөлікжатқан жазықтықтағы MSнүктесінтабу керек. Соданкейін,осынүктеденконустыңбастыбөлігінежанамасызықтаржүргіземіз.Ол үшін SMS түзуінде, диаметржасағандайдөңгелек сызамыз. Дөңгелектесызылған көмекшісызықтаркөлеңкесіАВнүктелерініңжанамаларын береді.