Қазақ әдебиеті

Кітап суреті, оқулық

Шалкиіз жыраудың философиялық ой-толғаныстарынан туған афористік сөздері

Халықтың сан ғасырлар бойы тәжірибесінде, сол тәжірибеден қорытылған мақал-мәтелдер мен нақыл сөздерінде тәкаппарлық пен менмендіктің өрісі тар, өмірі қысқалығы әйгіленетін “асқанға-тосқан” деген нұсқалы сөз...
Кітап суреті, оқулық

Шалкиіз жыраудың Би Темірге айтқан толғаулары.

Жырау өмірінің ең жарқын кездері Темір би сарайында өткен дедік. Шалкиіз шығармалары ой, мазмұн жағынан қисынды, жүйелі келеді. Мысалы, өлең жолдары бірінде аздау, кейбіреуінде көбірек...
Кітап суреті, оқулық

Шалкиіз жырау Тіленшіұлы (1465 — 1560).

XV ғасырда өмір сүрген көрнекті жыраулардың бірі – Шалкиіз. Оның шығармалары қазақ, ноғай, қарақалпақ халықтары арасына кең тараған. Біздің қолымызда бар деректерге қарағанда, Шалкиіз...
Кітап суреті, оқулық

Доспамбет жырау (XVI ғасыр).

Қазақ халқының өз атымен өмір сүруі XV ғасырдың орта шені десек, осы кезден басталатын қазақтың төл әдебиетіне өзіндік үлес қосқан, сол замандағы әлеуметтік іс-шаралардың...
Кітап суреті, оқулық

Асан қайғы – XV ғасырдағы бүкіл Дешті қыпшақтың ірі жырауы.

Асан қайғының бізге жеткен мұрасы тым аз. Соған қарамастан оның жыраулар поэзиясында алатын орны ерекше. Көңіл тоқтатып зерделейтін болсақ, мәселе жырау шығармаларының көлемінде емес, дүние-жалған,...
Кітап суреті, оқулық

Асан Қайғы.

Асан тарихта болған адам, алайда оның өмірі туралы нақты тарихи деректер сақтала қоймаған. Халық аңыздарында Асан қайғыны қазақтың бірінші ханы Әз-Жәнібектің тұсында өмір сүрген...
Кітап суреті, оқулық

Қазтуған жарау (XV ғасыр).

Қазтуған -- Алтын Орда заманындағы ноғайлы-қазақ дәуірі әдебиетінің ірі өкілі. Ноғайлы атанып, артынан бір-бірінен бөлініп кеткен түбі бір, тілі бір түркі тектес тайпалардың, шынтуайтқа...
Кітап суреті, оқулық

Жыраулар поэзиясының көркемдік-идеялық ерекшеліктері

Қазақ жырауларының қай уақыттарда жасап, олардан қалған мұраның қалай сақталып жеткені, қандай қалыпта екендігі туралы ғалымдарымыздың еңбектерінен көп мәліметке қанығамыз. Махмұт Қашқаридің сөздігінде Шөже дейтін...
Кітап суреті, оқулық

Тарихи тақырыпта жазылған көркем шежіре еңбектер

Қазақ әдебиеті ежелгі дәуірін танып –білуде тарихи тақырыпқа жазылған көркем шежірелер зор роль атқарады. Сан ғасырлар бойы атадан балаға ауызша да, жазбаша да мұра...
Кітап суреті, оқулық

Насреддин Рабғузи еңбектері

1. Насреддин Рабғузидің прозалық туындысы – “Қисса –сул анбия ” діни мистикалық шығармалар қатарына жатады. Еңбек сюжеттік жағынан әулие-әнбиялар, өздерін құдайдың өкілдері санайтын пайғамбарлар...
Кітап суреті, оқулық

Оғыз-наме”(Оғыз-қаған эпосы)

1.‘’Оғыз-наме’’-түркі тектес халықтардың ежелгі шежіресін генеалогиялық аңыздар негізінде көркем тілмен баяндайтын эпостық шығарма. Соның өзінде, шығарманың сюжеттік желісі жеке ру-тайпалар шежіресіне негізделген емес. ‘’Оғыз-намені’’-әрі...
Кітап суреті, оқулық

XIII-XV ғасырлар арасында туған нәзиралық дастандар

Шығыс классикалық әдебиетінің ғажайып үлгілері XIII-XV ғасырларда қыпшақ даласына кеңінен тараған еді. Фирдауси, Низами , Сағди сияқты есімдері әлемге мәшһур Шығыс ақындарының шығармаларын Алтын...
Кітап суреті, оқулық

Насреддин Рабғузи, Хорезми еңбектері

Насреддин Рабғузидің прозалық туындысы – “Қисса –сул анбия ” діни мистикалық шығармалар қатарына жатады. Еңбек сюжеттік жағынан әулие-әнбиялар, өздерін құдайдың өкілдері санайтын пайғамбарлар жайында...
Кітап суреті, оқулық

Алтын Орда дәуіріндегі әдебиет (XIII-XV ғасырлар)

Бұл кезеңде Монғол шапқыншылығына ұшыраған Қазақстан мен Орта Азия мәдениеті мен экономикасы мейлінше құлдырап кеткен еді. Өндіргіш күштер талқандалып, қыруар мол мәдени қазыналар жойылып...