Қожа Ахмет Иасауий (“Диуани хикмат”)
Ахмет Яссауий –түркі тілдес халықтардың орта ғасырдағы аса көрнекті ақыны, есімі ислам әлеміне машһур болған ойшыл қайраткері. Ол мұсылман қауымының дәстүрлі қағидаларын жырлаған сопылық...
Махмуд Қашқари (“Диуани лұғат ат-түрік”) “Түркі сөздерінің жинағы”
М. Қашқари – XI ғасырда өмір сүріп, еңбек еткен ұлы филолог, ауыз әдебиеті үлгілерін жинап, зерттеуші ғалым, белгілі саяхатшы. Ол “Диуани лұғат ат-түрік” атты...
Әл – Фараби шешендігі
Әбу Насыр әл-Фараби – дүние жүзілік мәдениет пен білімнің Аристотельден кейінгі екінші ұстазы атанған данышпан, философ, энциклопедист ғалым, әдебиетші, ақын.
Ол Арыс өзенінің Сырдарияға құя...
Орта ғасырлық түркі шешендігі
Орта ғасыр ескерткіштерінің тарихи, теориялық мәні түркологияда бір ғасыр бойы жан-жақты айтылып келеді.
Басқа түркі халықтары сияқты қазақ халқының тарихына қатысты орта ғасыр жазба мұралары...
Көне түркі шешендігі
Қазақ халқының басынан кешкен қоғамдық формациялары сол халықтың әдебиетінде мәдени тілінде, сөз өнерінде ізін қалдырып отырады. Қазақ халқының біздің заманымыздан бұрынғы бірнеше жылдар бұрын...
Ежелгі түркі шешендігі
Ежелгі түркі елінің шешендігі жайлы сөз қозғау, соншалықты қажеттілігіне қарамастан, қиыннын, қиыны. Олай болатын себебі біріншіден, шешендікті тарихи кезендерге бөліп қарастырудың болмағандығы. Саналы ғұмырын...
Шешендік өнердің қалыптасу тарихы
Шешендік өнер ғылым ретінде біздің жыл санауымыздан бес-алты ғасыр бұрын шағып қалаптасқан. Шешендік өнерді ғылыми тілде риторика дейді.Риторика ғылымының негізін салушы грек. Софист Протогор...
Шешендік өнері туралы жалпы түсінік
Толғау — қазақ әдебиетінің ертеден келе жатқан өлең түрлерінің бірі. Авторы белгісіз батырлық, ғашықтық жырларда кездесетін немесе Сыпыра жырау, Асан қайғы, Жиренше шешен есімдерімен...
Композиция және сюжет.
Композиция, сөз жоқ, сюжетпен тығыз байланысты : сюжет те, композиция да әдеби шығарманың мазмұнын көркем жинақтап, мазмұнды пішінге көшірудің құралы һәм тәсілі. Оның үстіне,...
Көркем образдың түрлері.
Образдың жасалу тәсілдеріне лайық оның түрлері туады. Образдың жасалу тәсілдерінің әр алуандығы сияқты, оның түрлері де әр алуан.
Образдың түрлерін белгілеудің бірнеше (әдістік, тектік, тәсілдік)...
Көркем шығармадағы тақырып пен идея бірлігі.
Әдеби шығарма туралы әңгімен тақырыптан бастаған жөн. Өйткені тақырып - өнер туындысының іргетасы. Үйдің қабырғасын салып, төбесін жаппас бұрын іргетасы қаланатыны секілді, көркем шығарманың...
Көркем әдебиет туралы ой-пікірлердің қалыптасуы
Сөз өнері жайлы топшылаулардың туу тарихын, жалпы өнерге тән қасиет (әдемілік) хақындағы қағидалардың қалыптасу тарихын әдебиет пен өнер зерттеуші ғалымдар біздің эрадан бұрынғы VI...
Әдебиет туралы ғылымның туу, қалыптасуы
Қазақ топрағында әдебиет туралы ғылым туу, қалыптасу дәурінен әлдеқашан өтті. Бұл ғылым бүгінде күрделі (әрі қиын, әрі қызық) даму - өсу, өркендеу езеңдерін бастан...
Қорытынды
XX ғасырдың алғашқы кезінен бастап қазақ арасында оқу-ағарту жұмыстарында, өткендегімен салыстырғанда аз да болса, дамығандық болды. Бұл кезде оқыған қазақ интеллигенттері шыға бастады. Қазақ...