Дала формациясы — Евразия материгінде Венгриядан Солтүстік Қазақстанға дейін және Батыс Сібірден Оңтүстігіне қарай аралықтарды алып жатыр.Әрі қарай ( Монгала ) Монголия, Тува, Забайкал дейін орналасып жатыр. Прерийлер деген не?
Солтүстік Америка прерийлері —Колорадо тауы мен Канадаға дейін алып жатыр. Прери-Солтүстік Америка,Канада жерлерін алып жатыр.Ауа райы европағаұқсас жаңбырдың 80 проценті көктемде өсімдіктер гүлдеген кезде жауады қыста қар жерден 50см дейін қатып тоңазиды.Жалпы прерий деп-Евразия даласын мен оңтүстік американы пампа немесе пампос деп аталады.
Бұл аймақтарда әрбір 3-5 жылда өте құрғақ кезеңдер болып тұрады. Далалы аудандар өнімталдылығымен ерекшеленетін топырақ болып келеді. Олардың басты бөлігі астық бидай және жүгеріні береді.Сонымен көп жері адамның әрекетімен жыртылған күйде болады. Өсімдіктер бірлестігінің негізін дәнді дақылдар құрайды.
Прерий зонасы солтүстіктен, оңтүстікке қарай созылып жатыр. Бұл жақта температура баяу жоғарылайды. Жауын –шашын шығыстан батысқа қарай азаяды. Пампа прерийден айырмашылығы қысы жылы келеді. Бұл кезде температура төмендегенмен 00С ден жоғары болады немесе +100С дан төмен емес. Яғни бұл жағдай тропикалық өсімдіктердің өсуіне қолайлы болып келеді.
Пампа деген-Оңтүстік Бразилия, Аргентина жерлеріндегі муссонды ормандарды пампас және пампа деп аталады.
Пампа Оңтүстік Америка өңірін өзенінін Оңтүстік шетін қамтып жартылай шөл Патагонияға дейін алып жатыр.
Пампаның саваннадан айырмашылығы тек ағаштар жоқтығы емес мәселен саваннада өте ыстық құрғақшылық кезеңі болып жатқанда пампада өте салқын.Өсімдік түрлеріне өте бай. Пампаның физикалық, географиялық жағынан прериге жақын.Шығыс бен батыс бөліктерінде 500-2000 мм жаңбыр жауады.Пампа жерінде өсетін өсімдіктер бетеге,сиыр жоңышқасы, ал дара жарнақтылардан құртқашаш өсімдіктері өседі.Пампаның ауа райының қолайлы болғандықтан мол жайылымына әсіресе мал семіртуге өте бай.Ал мәдени өсімдіктерден бидай, жүгері өседі.
Гарига өкілі — пальма бұл Европа территориясында өсетін діні жоқ, жапырақұзындығы 2 м вегетативті жолмен көбейеді.Ал француз тілінде граума деп аталады.Олкөбінесе Оңтүстік Испанияда,Алжир,Марокко,Европа территориясында кездеседі.
Жануарлар әлемі.
Жануарлары фитофагтар және сапрофагтар деп аталады. Сапрофагтар қатарына жататындар; бактериялар, саңырауқұлақтар,омыртқасыздар жатады,сонымен қатар жауын құрттар,топырақ кенелері,қоңыз, әр түрлі өсімдіктер тамырлары пиязшықтары болуына байланысты кеміргіштерде көп кездеседі. Шегірткелерден алсақ Саго тұқымдасы 10 см-ге жетеді. Европаның далаларында кешегі күнге дейін сиырдың арғы тегі Турлар, жабайы түрлері мекендеген.
Прерилерде мекендейтін бизондар,айыр мүйізділер мекендеген болатын Бірақ өкінішке орай қазіргі кезде жойылып кеткен. Прериде иттердің суслик түрлері кездеседі. Пампада құндыз, сусликтер мекендеген.Ірі жыртқыш құстар; дала бүркіті олар кеміргіштерді аулап жейді. Ал ұсақ құстары; шегіртке, қоңыздарын аулайды. Жыртқыш аңдар; қасқыр, түлкі олар Евразияда көп кездеседі. Ресей даласының негізгі құсы дрофтар болған. Соңғы кезде антропогенді қысымнан жойылып кеткен.Оның салмағы 16 кг дейін жететін болған. Осыған орай жыртылмаған алақандай дала жерлері болсада біз үшін бағалы.