Кешкі, сырттан оқитын мектептер, СПТУ – да биологияны оқытудың ерекшеліктері

Кабинеттің үйымдастырылуы

Кабинеттің жабдықталуы белгілі жүйеде, биологияның әрбір курсының талабына сай болуы қажет. Мүғалім жөне оқушылардьщ жүмыс орындары тиімді жабдықталынады.

Екі оқушыға арналған астына кітап, дәптер қоятындай столдар және орындықтар қажет. Топпен орындалатын жүмыс кезінде столдарды жылжытуға болады. Ал, түрегеліп түрып орындалатын жүмыс кезінде орындықтарды столдың астына жылжытады. Кабинетте екі краны бар раковина қажет, олар су осімдіктері үшін, практикалық жүмыстар жасау үшін пайдаланылады. Мүғалімнің жүмыс орны және артқы қабырға көрнекі қүралдарды пайдалану үшін талапқа сай үйымдастырылады. Бүл талаптар төмендегідей.

  1. Демонсграцияланатын зат оқушылардың бәрінс көрінетіндей болуы керек.
  2. Демонстрацияланатын затқа бөгде нәрселер кедергі болмай оқушылардың зейінін басқа жаққа аудармайтындай болуы керск. (қабырғаға портретгер, осемдік запар, лозунгілерді ілудің қажеті жоқ).
  3. Затгы алдын—ала көрсетпей, сабақтыц бары-сында қажет кезеңде ғана көрсеткен дүрыс.

Мүғалімнің столы қалыптан 20-25 см жоғары болады. Столдың үстіне демонстрация л ауга арналған жәшік қойылады. Жәшіктің жоғары қабатына шыны қойылады. Оның астынан электр шамы жүргізіледі. Одан түскен жарық тақтаны, столды, қабырғаны жа-рықтандырады. Затты демонстрациялаған кезде оның түсіне көңіл аудару керек, егер ақ болса қара фонда, қара болса ақ фонда көрсетіледі. Тақтаның үстіне эк­ран қойылады. Тақтаның бір жағына үзын рейкалар қағылады да оған таблицалар ілінеді. Демонстрациялау столыныц бүйір жағындағы столда сабақтың ал­дын—ала демонстрацияланатын заттар қойылады. Ол заттарды кезегімен сабақтың барысында ғана пайдаланады.

Кабинеттің бүйір қабырғасында немесе артқы қабыргасыңда «Органакалық тіршіліктің дамуы» туралы таблица ілінуі тиіс. Бүл таблицаны биологияның барлық курсында пайдаланады. Одан темен өткен сабақты қайталауға арналған анықтамалар ілінеді.

Кластан тыс оқылатын әдебиеттердің тізімі, асиссентердің кезекшілік графигі, тірі табиғат мүйісінің кезекшілігі, жас натуралисттер үйірмесінің газеті не­месе «Биология жаңалықтары» атты бөлімді газеттер мен журналдардың қиындылары ілінеді.

Артқы қабырғаның қасына биік стол койылады, киноаппарат, нроекциялық аппарат орнатылады. Терезелерде қара перделер ілінеді.

Сонымен қатар кабинетте сабақта және кластан тыс жүргізілетін жүмыстар үшін пайдаланылатын, белгілі жүйеде орналастырылған өсімдіктер болуы керек: қуаңшылық жерде өсетін әсімдіктер бір терезсшң алдында, екінші терезенің алдында ылғал сүйгіш өсімдіктер, үшінші терезенің алдында жабайы есімдіктер, төртінші терезенің алдында тәжірибе жасау үшін өсірілетін өсімдіктер оналастырылады. Барлык өсімдіктердің иаспорітары болуы керек.

Биология кабинеті үш бөлемеден түрады: лабораториялық класс, препарат жасайтын бөлме, тірі табиғат мүйісі.

Пән кабинеті-мүғалімнің оқушыларға сол пөнді терең игеруге мүмкіндік туғызатын зертханасы. Сон-дықтан оқу жыльшың басында мектеп биология кабинеті қазіргі заман үрдісінің талабына сай жабдықталады. Осы кабинегге қандай бөлімдер бар, олар неге негізделіп жасалады? Кабинеггің ішінде төмендегідей болімдерден стенділер жасалады.

Дәрілік өсімдіктер.

Қазақ емшілігі мен дөрігерлердің пайда болуы ертедегі бабамыз Әбунәсір Әл—Фараби мен шығыстың үлы шипагері Ибн Синадан бастау алады. Бертін келе XV ғасырда қазақ елі үлт болын қалыптасқанда өмір сүрген Өтейбойдақ Тілеуқабылүлының «Шипагерлік баян» такырыбындағы үлы еңбегі- қазақ халқы үшін энциклопедия іспеттес болды. Осы үлы бабаларымыздың еңбегін көрсету, насихаттау негізінде және қазіргі нарық кезеңінде адамдарға аурудың алдын алу үшін дәрілік өсімдіктерді қалай пайдалануды білсін деген негізде осы белім жасалды. Дәрілік өсімдіктердің түрі кон сондыктан бүл бөлім үнемі ауыстырылып, жаңартылып түрады.