Оку-төжірибе учаскесінің оку-төрбиелік маңызы
Оқушыларды логикалық түрғыда қүрылған, айқын, нақты жоспарлармен жүмыс істеу, икем дағдыларын қалыптастыру қажет. Бүл мәселені іске асыру үшін оқу-тәжірибе учаскесінде көлемді педагогикалық мүмкіншіліктер баршылық. Алғашқы -кезекте, оқу -тәжірибе учаскесін, ондағы егістік жөне отырғызу жүмьтстарын педагогикалық түрғыдан ойластырылған, үйымдастыру және жоспарлау жүмыстары түр. Оқушылар мектен учаскесінде жүмыс істей отырьш, өздерінің биология пәнедерінен алған білімдерін тірі өсімдіктер мен жануарларды бақылау нәтижесінде кеңейтіп, бекітеді. Сонымен қатар ауыл-шаруашылық өсімдіктерін агрономиялық өңдеу әдістерімен және жануарларды күту әдістерімен танысады. Оқу-тәжірибе учаскесінде жүмыс орындау барысында оқушыларды үйымдастырушылық, үжымдық дағдылары, еңбек мәдениеті, эстетикалық сезім, өсімдіктерді өсіріп, баптап-күту дағдылары қальштасып тәрбиеленеді.
Оқу тәжірибе учаскесінде өсімдіктану, жануартану, тіршіліктану иәндерінен сабак еткізіледі. Көктемде, күзде арнайы бағдарламалар бойынша практикалык сабақтар, жазғы, күзгі, көктемгі бақылаулар мен тожірибелер жүргізіледі. Сабақатан тыс орындалатын жүмыстардың барысында жануартану, осімдіктану пәндерінен сабақтарда үлестірілетін және көрсетілетін материалдар дайындалады. Учаскеде жас натуралистер үйірмесі жүмыс істейді жене мектеп көлеміндегі кластан тыс откізілетін іс-шаралар үйымдастырылады: «Алтын күз», «қүстар күні», «Бау-бақша күні» мерекелері, кормелер, ата-аналар үшін топ серуендер т.б. жүмыстар.
Осындай әдістермен биологияны оқытуды ауыл-шаруашылық практикасымен үштастырып тәрбиелеу » жүмыстарын жүзеге асыруға болады.
Мектеп учаскелерінде мектепте оқытылатын осімдіктер болуы тиіс: дала, бау-бақша, жеміс-жидек, мөдени және жабайы өсетін өсімдіктер. Соған сәйкес арнайы учаскелер болады. Атап айтсақ: дала өсімдіктері, көкөніс, жеміс-жидек, өсемдік, билогиялық, зоологиялық бөлімдер.
Әрбір мектепте учаскенің ауданы, пішімі, үйлесімі түрліше болғанымен жоғарыда айтылған бөлімдердің болуы шарт.
Әр бөлімде есімдіктер мен тәжірибе жүргізуге орын бөліиеді. Әр түрлі бөлім өсімдіктерін бір коллекцияға және бір тәжірибе бөліміне араластыруға болмайды.
Дала өсімдіктері бөлімі
Бүл бөлім екіге бөлінеді: коллекциялық және тәжірибе бөліктері болып.
Коллекциялъщ бөлікті жолдар арқылы ені 2-4м үзына бойы созылған тік тертбүрышты жерлерге бөледі. Ол жерлерді өз кезегінде әрқайсысы 1,2 немесе 4м2 тіктөртбүрышты бөліктерге беледі. Бүл бөліктерге белгілі ретпен мәдени өсімдіктердің түрлерін, іріктемелерін егеді. І-ші бөлікке астық түқымдастарын (сүлы, арпа, бидай, қара бидай, тары, жүгері, күріш, сорго); ІІ-ші бөлікке бүршақ түқымдастары (ас бүршақ, үрме бүршақ, жасымық ,соя т.б.) және азық жем-шөп өсімдіктері (жоңқышқа, беде, ат қонақ, кара-бас шалғын, түбі бос шөп т.б.) ІІІ-ші бөлікке тоқыма өнеркәсібіне пайдаланатын өсімдіктер (кендір, кенеи, қалақай) және майлы өсімдіктер (күнбағыс, май кене, қыша, жер жаңғақ, мақсары т.б.) IV-ші бөліке-айдалатын (картоп, қызылша, турнепс т.б.) V-ші бөлікке эфирлік жөне дәрілік (анис, тмин, жалбыз, ішлериаіпі, шайқурай т.б.) мәдени всімдіктер іріктемелері мси түрлері өсіріледі.
Коллекция бөлімінің жалғасы төжірибелік бөлімнен үштасады. Мысалы: асқабақ түқымдас осімдіктерге қойылатын тәжірибені І-ші бөлікке қарама-қарсы бөлікте жүргізеді және ол бірінші бөліктің жалғасы болыи табылады. Осылайша егістік бөлімінде 6-егістік айналымы шығады. Бүл жағдай топырақтың күнарлылығын сақтау мақсатында жүргізілетін агро-техникалық шара.
Егістік бөлімінде VI-VII-класс оқу материалы-нық мазмүнына сай мынадай тәжірибелер қойылуы мүмкін:
- І-ші бөлімде: бидайды егудің тиімді тәсілдерін анықтау; егістен мол түсім алу; жаздық бидайдың даму фазалары; топырақ қүнарлылығын анықтау.
- Үзынталшықты мақта мен зығыр өсіріп жақсы өнім алу.
- Жоңышқа, қарабас шалғын т.б. өсімдіктерді егіп, топырақтың қүрылымын жақсарту.
- Картоптың жер асты түйінектерін алу; қопсытудың әсерін анықтау.
Картопты кобейту жолдары; картоитың жоғары түсімін алу.
V-ші бөлікте: жабайы есетін дәрілік шөптерді жерсіндіру; эфирлік өсімдіктердің вегетативтік көбеюі; эфирлік есімдіктердің түсімін жоғарылату.