АВТОМАТИЗАЦИЯ
Автоматизация, техникалық қолдану әдісі, экономика – математикалық метод және басқару системасы, адамды алу нәтижесінен толық босатады, беру және қолдану энергиясын, материалдар немесе информации. Автоматтандырылады:
- технологиялық, энергетикалық, транспорттық т.б. производствалық процесстер;
- организация, жоспарлау және басқару цехы, предприятие, стройтельство, әскери объекті, қосу және т.б.
- ғылыми іздеулер, медициналық және техникалық диагностика, программирование, инжинерлік расчеты, және т.б. Автоматтандыру мақсаты – жұмыс уақытын үнемдеу, оптимизациялық басқару, адамды денсаулыққа зиян жұмыс уақытынан босату. Автоматизация – ғылыми – техникалық процестің бірі.
Автоматика — ғылыми функциялық басқару элементінің кең таралған түрі. Автоматика өз кезегінде техника кибернетикалық түрдің бірі. Техникалық кибернетика өте қиын автоматизациялық басқару системасын компютерлік әдіспен оқытады.
Автоматикалық басқару xix ғасырдың соңында қолдана бастады. Негізгі қолдану әдісі есептеу техникасы және ақпараттық жүйе. Автоматика өзі екі бөлімнен тұрады: ақпараттық және техникалық есептеу.
Подсистема техникалық есептеуі комплекс компютерлік әдісін ұсынады. Оған бағдарламалық есептеу және оборудование для локальных сетей и подключение к глобалной сетям, регистрация бөлімі, жиналу және көрсету информациясы.
Подсистема ақпараттық жүйесіне сырттай информациялық қамтамасыз ету кіреді. Ориентиравание на организация базы данных. Базолық система әдетте белгілі бір класқа ғана берілген. Автоматизация қамтамасыздандырылған көптеген әдіспен яғни есептеу техникасымен, сол белгілі бір информацияны шығарып, өңдеу оны экранға шығару. Мұның жұмыс істеу қабілеті жоғары сапалы системамен жұмыс істейді. Жалпы, автоматизация қазіргі кезде дамып келе жатқан жоғарғы техника. Бүгінгі кезде бүкіл пройзводстваларға қойылып жатыр. Өйткені шығаратын затты качестваға сәйкес шығару керек. Ол бір ғана компютермен бақыланады. Жәнеде ол өте қолайлы. Демек, ол бүгінгі заманның талабы
Жазбалар
Саны шекті, әртүрлі типті компоненттерден тұратын мәліметтер құрылымын жазба деп атайды. Компоненттер өріс деп аталады және оларды айыру үшін ат беріледі. Жазба типін сипаттау мына түрде болады:
< тип > = record
< өріс тізімі >
end;
<өріс тізімі> — өріс аттары мен олардың сәйкес типтерін көрсетеді. Өріс аты мен типінің арасына қос нүкте, ал соңына нүктелі үтір қойылып жазылады. Төмендегі мысалда 5 өрісі бар TStudent жазба типі және сол типтің
TStudent айнымалысы сипатталған:
TYPE
TStudent = record
Fam: string[20];
Sex: Boolean;
Date: string[8];
Kurs: byte;
End;
Var student: Tstudent;
Жазба айнымалысын тікелей сипаттауға да болады:
Var
Student=record
FAM:string[20];
Sex: Boolean;
Date: string[8];
Kurs: byte;
End;
Жазбаның кезкелген өрісін көрсету үшін жазбаның атынан кейін нүкте қойылып, сонан соң өріс аты жазылуы керек. Мысалы:
Student.FAM:=’Калимов А.Е’;
Student.SEX:=true;
Student.Date:=’02.11.83’;
Student.Kurs:=1;
Программалауда with операторының көмегімен, жазба атын көрсетпей-ақ өрістерді пайдалана беруге болады. Мысалы:
WITH Student do
Begin
Fam:=’ Калимов А.Е’;
Sex:=true;
Date:=’02711783’;
Kurs:=1;
End;
Турбо Паскальда нұсқалары өрістері бар жазбаларды пайдаланудың мүмкіндігі бар. Нұсқалы өрістері бар жазбаны сипаттаудың және оны пайдаланудың мысалы:
VAR
Colon=record
Case k:byte of
1:(int:0..20);
2:(sim:char);
3:(mas:array[1..10] of word);
4:(str:string[15]);
end.
Жазбаны сипаттау RECORD қызметші сөзінен басталып, end қызметші сөзінен аяқталады.
ОРГАНИЗАЦИЯЛЫҚ ИНФОРМАЦИЯМЕН ҚАМТАМАСЫЗДАНДЫРУ ЖӘНЕ ПРОЕКТИРОВАНИЕ АВТОМАТИКАЛЫҚ ҚҰРЛЫСЫ
Қандай да бір проектированиямен жұмыс істегенде ең алдымен концентрация керек. Жоғары техникалық системамен жұмыс істегенде әдетте керекті бір сақтау программамен қамтамасыздандырылады, іздеу және өңдеу информациясы. Осыған орай осы системаға машиннового проектирование (СМП) автоматикалық және басқару құрлысы, шығарылатын және істелетін авторлармен, информациялық подсистемамен қамтамасыздандырылған (ПИО) , диалого – поисковой системы (ДПС) түрінде істелінген.
ДПС – та арнайы информационно-пойсковой системы (ИП-часть) функциямен қамтамасыздандырылады. Жалпы, СМП және ДПС істелінген солай, информацияға доступ с перфокарт арқылы істелінеді (через подсистемы ВХОД) , я болмаса электрофицированной жазу машинкасы арқылы (в режиме терминал) , немесе алгоритмдік есептеу ппроцесс арқылы. (ПАО). База данных ИП-части екі негізгі структурных единицасынан тұрады: промышленный справочник (ПС) және шығару каталогы (КР).
Промышленный справочник әртүрлі элемент базасынан тұрады, ол машинналық аналог яғни экранға түрлі информациялық материалдарды шығарады. Басқару системасы ИП-түрі тіл құрлысымен және әртүрлі программалардан тұрады. Демек, тіл құрлысы әртүрлі база данныхқа керекті информацияларды кіргізіп оны өңдеп сосын қайтадан экранға шығарады.
Барлық информациялық тілдер бар информацияны шығара бермейді. Яғни сол программаға сәйкес ғана керекті информацияны экранға шығарады. Сондықтан сол системаға сәйкес арнайы жасалған тілдер керек (ИП-түрі). Ол программалық тіл болып табылмайды, ол тек қана база данныхта бар нәрсені өңдейді. Бұл тіл оңай, жазылу процесі тек қана орыс тіде жүргізіледі. Онымен жұмыс істеу үшін информационно-есептеу техникасымен арнайы бір білім керек емес. Тілде класификаци объектов іздеу элементі бар. Сондықтан осы программамен жұмыс істеу бугінгі күнде өте тиімді.
Грамматикалық тілдің мақсаты нетерминалный символ болып табылады <запрос к ИП-части> . Бекусовскии нормальной форманың қарапайым ғана конструкциясы былай түрде беріледі: < запрос к ИП-части > : : [ < тело запроса >] | [ < тело обновление >]. _ : < текст обновление > : : = _ < определитель вида обновление >. < тело запроса > : : = _ < определитель вида запроса > _ : < текст запроса >.
Мына символ “[“,”] “,”_” терминалный тілдің символы болып табылады. Жазылу процесі кестеде пройзвольный түрде жасалады. Кестеге сәйкес мына түрде істелінеді:
КДИ [ _ ПС _ : ЧЭ ( МЭ ( СЕЛЬСИH {} ДАТЧИК ↑ ДИ – 511Б ↑ НАПРЯЖ {} ВОЗБУЖД ↑ 110/ЧАСТОТА ↑ 50/ ПОТРЕБЛ{} МОЩНОСТЬ ↑ 18.0/) СЭ (МЭ (ТАХО{} ГЕНЕРАТОР {} ПЕРЕМЕН {} ТОКА ↑ _ ↑ НАПРЯЖ {} ВОЗБУЖ ↑ 25./ ЧАСТОТА↑400/)) УЭ (ЭЛЕКТРО{} МАШИН{}УСИЛИТ ↑АДУ-600↑) ЭЭ (ПОЛУПР{}УСИЛИТ↑_↑ КОЭФФИЦ{} УСИЛЕНЬ ↑1Е4 / СОПРОТ {} НАГРУЗ↑ 12Е3/))]
ФРАГМЕНТ ОФОРМЛЕНИЕ ИСХОДНЫХ ДАННЫ
Эффективный проектирование болу үшін келесі информациялық блок керек: шығару архиві, қайталу қателігінен міндетінен артады. Каталог стандартных модулей, демек, мұның құрамына унифицированный модуль кіреді. Басқа блоктарды кіргізе отырып, ПАО қызметінің жұмысын кеңейтуге болады.
Қазіргі таңда әртүрлі орган жұмыстарына арналған іздеу программалары шығып жатыр. Бұл өз кезегіне өте ыңғайлы система. Энергетикалық характеристика, аты, маркасы, справочно-пойсковый негізгі түріне кіреді. Программа пойска керекті элементтерді, информацияларды шығару үшін қарастырылған.
Поиск системасы кезекті жұмыс арқылы іске асады. Поиск обработка задание:
Рис . 1. Алгоритмы поиска в ПС
Рис. 2. Алгоритм поиска в АРКР.
Орындаудың мысалы LIN POIS
Есептің қойылуы: Университетте оқитын студенттердің саны берілген. Бұл жерде списокке қосу керек не болмаса, списоктан жою керек.
Байқау: Максимальная количества 40
Аргументы: Ku byte; — фактическое количество студентов в университете;
SpKL[1..ku] – массивтипа string[30] для фамилий и име студентов в университете;
Famnan: string[30] – фамилия и имя для корректировки списка студента;
Oper:char – тип операции корректировки;
‘+’ – включит в список,
‘-‘ – удалит из списка,
‘/’ – закончить корректировки списка