Физиология дегеніміз герекше физик табиғат демек логос ғылым организмге және оны құрастыратын жүйелер органдар ұлпаларда өтетін функциялар және процестер туралы және адам мен жануарлардың қоршаған ортаның байланысын қамтамасыз ететін механизмен оларды реттеу туралы ғылым.
Функция-бұл жүйенің немесе органның іс-әрекеті ал процес бұл белгілі бір нәтижеге жету үшін бағытталатын әрекетті. Сонымен қатар даму барысында рет-ретімен ауысып жатқан құбылыстар немесе жағдайлар.
Жүйе-физиологияда бұл жалпы бір функциясын байланысты ұлпалар немесе органдар.
Биологиялық жүйенің-сенімділігі-бұл жасушаның ұлпалардың органдарын организмдер жүйесін ерекше функция орындау қасиеті белгілі уақыт ішінде өз сипатын сақтайтын жүйенің сенімділігін негізгі сипаты оның тоқтаусыз жұмыс істеуі. Организм өзінің сенімділігін әр-түрлі тәсілдермен жоғарылатады.
- Регенеративті процесті күшейтейді-яғни өлген клеткаларды қайта қалыптастыру.
- Организмнің жоқтылығы-өкпе құлақ сүйек.
- Клеткалармен капилярларды жұмыс және жұмыс істемеудегі жағдайда пайдалыну функциясы өсу қарқынына байланысты-яғнм алдын функция іс-әрекетіне қатыспағандарда қосылады.
- Сақтану тежелуді пайдалану.
- Әртүрлі әрекет арқылы бір нәтижеге жету — физиология организмнің өмір сүру қаупін зерттейді.
Қауып-бұл тірі жүйенің оптикалды аталатын функцияның шегі, ол әртүрлі түсіндіріледі.
1-ден- Орта шама жағдайдың құбылыстың орта шамасын сипаттайды.
2-ден-Орта фатистикалық шама.
3-ден-Жалпы көпшілік қабылдаған ереже.
Физиологиялық қалып-бұл өмір сүрудің биологиялық оптиома қауыпты организм бұл оптималды фунуциясы оптималды функциялануы бұл сол жүйенің белгілі іс-әрекет орындауында барлық процестерін белсенді келісілген нақты мүмкіншілік жағдайы. Механизм бұл процесті немесе функциясының басқару тәсілі. Физиологияда қарастырылатын басқару механизмі.
- Жеке-белгілі бір органдарды реттеу немесе басқару.
- Гумаралды-функцияға және процестерге гармондардың немесе гумаралды огенттердің әсері.
- Жүйкелі-жүйке жасушаларында инплюстраның қозу немесе тежелуінің күшеуі әлсізденуі.
- Орталықта-орталық жүйке жүйесінен бағыт –бағдар беріп отырады.
Физиология адам және жануарлардың функциясын зерттейтін бір тұтас ғылым болғанымен жеке бір бір-бірімен айырмашылығы бар бірақ өзара тығыз байланыста, бөлімдерге бөлінеді. Негізінен келесі бөлімдерге ажыратады, жалпы жеке революциялық қолданбалы адам және салыстырмалы физиология. Жалпы физиология әртүрлі организмдердің процестерінің табиғатын сонымен қатар организмге сыртқы ортаның әсерін және реакциясының заңдылықтарын зерттейді.
Жеке физиология-жеке ұлпаның органның немес жүйенің функцияларын зерттейді.
Эволюциялық физиология-онтогенез және филогенезде адам мен жануарлардың физиологиялық функцияның заңдылықтарын және механизмдердің пайда болуын дамуын дене қалыптасуын зерттейді.
Қолданбалы физиология-адамның іс-әрекетіне байланысты практикалық есебі және нақты өмір сүру ортасын өзгеру заңдылықтарын функцияларын зерттейді.
Салыстырмалы физиология-жануарлар әлемінің әртүрлі өкілдерінің функцияларының ұқсастықтарымен айырмашылықтарын зерттейді. Сонымен қатар функцияның жалпы заңдылықтарының өзгеруі немесе жаңалырының пайда болуын қарастырады.
Адам және жануарлар физиологиясы органдардың және жеке органдарының ұлпалардың тіршілік әрекетін және физиологиялық қызметтерінің ұқсастықтарымен айырмашылықтарын зерттейді. Адам және жануарлар физиологиясы тірі организм тірі ортасымен қарым-қатынасты заңдылықтарын бұлардың әртүрлі жағдайдағы мінез-құлқын зерттейді. Сонымен қатар анадағы күрделі биохимиялық биофизикалық құбылыстарды зерттейді. Ағзадағы жүйке жүйесінің қызметін яғни нерофизиолгия зерттейді. Ол әртүрлі омыртқасыз және омыртқалы жануарлардың филогенетикалық дамуы физиолгиялық процесті салыстырмалы физиология зерттейді. Физиология морфологиялық ғылымдармен тығыз байланысты. Анатомия, гистология, цитология гигиена ғылымдары мен тығыз байланысты. Физиология әдістерін кең қолданылады, кейбір жылдық материалдарда гиперметика жетістіктері қолданылады. Ағзадағы химияның физиологиялық процесті зерттеу эволюциялық заңын зерттеу адамның физиологиясы болып табылады. Адам және жануарлар физиологиясын негізін салушылар Павлов, Сечинов, Смохин, Веденский, Ухтонский.