Жануарлармен жүргізілетін тәжірибелер одан да үзақ уақытты қажет етеді. Жазғы тапсырмаларды орын дау барысында оқушылардың алған білімдерін бекітін, сабаққа пайдаланатын кернекіліктер мен табиги объектілер де жинакталады. Төнтану нөнінсн сабактан тыс орыыдалатын жұмытсар, сабақтьщ мазмүны-мен танысыи болганнан соң беріледі, кейбір тақырьштағы жүмыстар алдын—ік беріліп, сабақ кезінде ба-қылаулар мен эксперименттердің қорытындылары талқыланады. Мысалы: жүректің соғуын тыпыштық күйде, белгілі дене жүмысынан соң санап анықтау т.б. Тірі табиғат мүйісінде және микроско кабинетінде сабақтын тыс орындалатын жүмыетар—көбінесе күзде, қыста, ерте ксястем мезгілінде орындалады, ал қалған уақытта оқу—төжірибе учаскесінде орындалады. Әсіресе микроско пәнінен орындалатын жүмыстар көп. Бағ-дарламаның әрбір тақырыбына сай жүмыстарды беруге болады. Мысалы: түқым, жапырақ, тамыр сабақ тақырыптарында.
7—ш.і класта өсімдіктердің неіізі топтары тақы-рыбында споралы өсімдкетерді өсіру сабақтан тыс орындалады жоне бақыланады.
Ал гүлді өсімдіктерден—биологиялық ерекшеліктерін бақылайды. Жануартанудан сабақтан тыс орындалатын жүмыстар өте көп. Тірі табиғат мүйісінде, қарапайымдыларды микроскоп арқыл зерттейді. Ішек—қуыстылар тақырыбында гидраның қоректенуін, қозғалуын, бүршіктенуін, тітіркенуін бақылайды. Жауын қүртын, моллюскаларды зертейді. Ал адам және оның денсаулығы іюнінен тірі табиғат мүйісінде жасайтын жүмыстар аз.
Үш түрлі жүмыстар түрінде өтіледі:
- Жануарларда шарты рефлекстің пайда болуы, экология—физиологиялық тәжірибелер қою. Температурада, жарық, қорек, гормондардыц жануарлар организміне әсері.
- Эргографпен жүмыс істоу, дипамотрмен, пульсті санау, адамның қан—қысымым олшсу т.б.
- Микроскошісн жүмыс т.б.
Шаріты рефлсксі калмптастмру жүмі.іс іарытірі табиғат мүшесінде балықтармен, қүстармен, су шо-шқасымен жүргізіледі. Жалпы биологиядан сабақтан тыс орындалатын жүмыстар өсімдік, жануар объектілерімен жасалады. Оның мақсаты органикалық тіршіліктің заңдылықтарын көрін бақылау; мынадай тожірибелері берілсді. - Картоптыц өсуіне күн сәулесінің әсері.
- Электр сәулесінің картоптың өркендерінің өсуіне әсері.
- Традесканцияның суда өсуі.
- Қытай примуласьгаың күлтелеріне жоғары температураның әсері.
- Дрозфиланың будандауы т.б.
Организмдердің әртүрлі ортаға бейімделуін, бөлме өсімдіктерінен айқын байқауға болады. Кактустар, лигуструмдар, папирустар, аспидистралар, пеларгония, традескансия, бегония т.б. бөлме өсімдіктері.