Биоценоздардың түрлер құрамы бойынша түзілісі, бұл белгілі жерде биоценоз ішіндегі кездесетін әртүрлі түрлердің саны, олардың бір-біріне салыстырмалы аз-көптігі. Биоценоздар түрлерге бай, және оларда түрлер азда болуы мүмкін, Мысалы : Арктика, Антарктида жоғары тау, ыстық сахаралар (Қарақұм, Қызылқұм, Сахара, Кабр) немесе суық Памир шөлдері палигатроф тау көлдері, жоғары тау дариялар, бұлақьар, ластанған биологиялық қоймалар тірі организмдердің түрлер саны аз. Әр жылы еңаз басатын жерл ер дариялар, теңіздер су қоймалары жағалауларында да түрлер саны аз. Адамзаттың әсерінен (жер жырту) де түрлер азаяды.
Климаттың абиотикалық факторлары оптимал болғанжерлерде биоценозды түрлер құрамына бай, әртүрлі болады. Мысалы : тропикалық зона өсімдіктерінің, жануарлар әлемінің байлығы, теңіздердегі король дрифтері, адырлардағы түрлер байлығы мысал бола алады.
Биоценоздың ішіндегі түрлер құрамы оларды осыжерде ұзақ уақыт бойы жасау түрлердің әртүрлілігі және биоценоздардың даму танихына байланысты. Мысалы : жаңа құрылған су құбырларында 10-16 түр кездессе, ескі збростарда 10-12 рет көп кездеседі. (120-140 түр).
Адамзаттың жаратқан биоценоздарында организмдердің түрлер саны (егіндіктер, баулар, мақталы алқаптар) табиғи биоценоздарға аз болады.
Бірақ адамзат тіршілігінде қолданбалы биоценоздарды мамандандырылған мақсаттар үшін бағыттап тұрады, жабайы өсімдіктермен күрес жүргізіп барады.
Жарық үсті және су ортасында биоценоздарда микроорганизмдер өзіндік және жануарлар типтері кездессе кейбір ортада биоценоздарда өсімдік түрлері болмайды. сондай Терек күн сәулесі түспейтін жерл ер, теңіз және окэандардың фатик зоналары төменінде өсімдіктер өкілдері кездеседі. Кейбір биоценоздар микроорганизмдерден құралған. Мысалы : Қайнар бұлақ суларында (97-98 С0) күкірт бактериялары кездеседі.
Биоценоздар түрлерінің ішіндегі күрделілігі орталық әртүрлілігімен келіп шыады. Себебі әрбір түр көбею, өсу және даму үшін өзіне тура келетін экологиялық факторларды талап етеді. Мысалы : орман шеттерінде шөптесін өсімдіктер, бұталар, ағаштарда түрлі құстар, насекомдар кездеседі. Орман ішінде ағаштар болып, олжерлерде жарықтықтың түсуі аз болып, көптеген өсімдіктер оларға бейімделген насекомдар болып, құстар болмайды.
Россияның далалы ормандарында түрлер байлығына В.В. Алехин “Курск флористік аномалиясы” деп аталатын Түркісан өлкесінде түрлерге бай фитоценоздар бар. Мысалы : Қызылқұм бөлігінде барлығы 900-950 түрлер кездеседі.
Памир – Алтай фларискілік аудандарда 3460тан артық түрлер кездеседі.
Арал төңірегіндегі су қоймаларында көк-жасыл бардырлардың 65 түрі кездеседі, Памир –Алай аймағында 474 түр кездеседі. Бұларға негізгі себеп су қоймалардың санында, ондағы экологиялық факторларға байлансты.