ХХғасырдыңбасындаАуғанстансыртқыәлемненбөлектенген,халқытүгелдейдерліксауатсыз,халқыныңүштенбірінкөпшенділерменжартылайкөшпенділерқұрайтыннашардамығанелболды.Екіншіағылшын–ауғансоғысы(1878-1880)жылдарыбилікбасынакелгенАуғанстанныңәміріАбдурахман(1қазан1901жылы)қайтысболғаннанкейінбаласыХабибулла(1901-1919)таққаотырады.Олбилікеткенкезеңдеелдіңболашақтағыдамутенденциясыанықталабастады.Бірақағылшынотарлаушыларытарапынанқайтақыспаққатүсті.СолаймақтабритандықбилікжүргізіпотырғанИндияныңвице-королілордКерзонғаХабибуллаөзініңтаққаотарғандығыжайлыхабардаретті.Керзонныңәкімшілігітезарадақаталқысыммен,жаңаданболғанауғанәміріненелдіңегемендігінқысқартатынкөптегенжеңілдіктердіалыпқоюғатырысты.Осымақсатпенағылшын–ауғанарасындағыкелісімкезіндежекеәмірАбдурахманменжасалғанболатын,сонықалпынакелтірудітүсіндірмекшіболды.ЕкіажқтыдауымәселелердішешудісылтауетіпКЕрзонныңИндияғашақырғанынаХабибуллабармайттындығыменжауапберді.
ЕлішіндегіжағдайдыңтұрақсыздығынабайланыстыағылшындарәміргеасақауіптірекболғанағасыНасурлла-хандытаққаотырғызамыздепқорқытып,жауыздықістепотырды.Ұйымдастырылғанбірнешесарайқастандықтарыашылды.
Солкездегіхалықаралықжағдай,әсіресеРесейдіңЖапаонияменсоғысындажеңіліпқалуағалшындардыңОрталықШығысындабелсендіқимылжүргізуінемүмкіндікберді.ОсыжағдайдыАуғанстандағыпозитциясыннығайтумақсатындаағылшындарКабулғажаңакелісімшартжасауүшінДэнтапсырмасыжіберіледі.ДэнегеАуғанстанныңсыртқысаясатынабританүкіметітарапынантолықбақылауорнатудысақтаутапсырылған.СоныменқатарбұрынғыАуғанстанныңегемендігінешекқоюынақосымшаКерзонжасағанкелісімжобасынапаражатты.
БірақХабиюоллабұлжобанықабылдауданбастартты.ОлөзініңбилікеткенуақытарлығындабұрынғыағылшындарменАбдурахманарасындаболғанкелісімшартжалғастыружобасынұсынды.Бұлжобаға1905жылы21наурыздаДэнқолқояды.
АбдурахманныңмақсаттарынХабиболланыңқабылдауыағылшынүкіметініңИндиянныңвице-короліарқылыАуғаныстанныңсыртқысаясатынатолықбақылаудыңсақталғандығыннығайты.СолүшінолИран,ауғаныстанжәнеТибеттегіықпалетуаймағынмежелеутуралы31тамызда1907ж.ағылшын–орыскелісімшартынақолқоюыеді.Ауғанстанүкіметібұлкелісімгеқосылғсыкелмеді.Бірақоғанауғандаркелісемежоқпа«заңдыкүші»барретіндеқарастырылады.Ауғаныстанныңбірте-біртесыртқысаясижағдайынашарлап,елдіңегемендігінқалпынакелтіруүшінкүрестеқиындайтүсті.
1дүниежүзіліксоғысбасталғандаХабибуллаАуғанстанныңбейтарптығынжариялады.Оліштегішиеленстігермандық–түріктікхалықтыңсаныкөпболғаныменбейтараптығынАнгляғасеніпжариалады.Әмір1дүниежүзіліксоғысты«үлкентарап»ретіндесипаттап,«қазіргікездетекбейтараптықсаясаттыұстанғанХабибулланыңхалықалдындағыбеделізорболды.
СоғыстыңаяғындаАуғаныстнныңтолықмемлекеттікегемендігінқалпынакелтіругеқолайлыжағдайұалыптасты.Солайболатұрсада,жасауғандарменересекауғандарарасындағыкөзқарастыңайырмашылығынақарамастан,оларХабиболланыАнгляғатауелдіболуданқұтылуғаәрекететпегеніүшінсынады.ХалықарасындажасауғандықтарқозғалысындабелсенділігіменгкөзгетүскенханзадаАманулланыңбеделіөсетүсті.ӘмірХабиболла1919ж.28ақпандасарайдаұйымдастырылғанқастандықнәтижесіндеөлтірілді.
БиліккеНарсулламенкүрескетүскенАмануллаКабулхалқыменәскердіңқолдауыменжеңіпшықты.1919ж.28ақпандаАманулланыңтаққаотырғанынсалтанаттытүрдежариаладыжәнеАуғанстанныңағылшын–ауғанқатынастарынқайтақараутуралыжәнеАуғанстанныңтолықтәуелсіздігінқалпынакелтірутуралыҮндістанныңвице–колоілордЧелмосфордқахатжолдады.Бірақ,Лордтанбұғанкеліспейтіндігіжайлыжауапкелді.
1919ж.мамырайындаАнглияауғанмемлекетінеқарсыIII-басқыншылықсоғыстыбастады.Әскеініңбасымдылығыментехникалықжақсыжабдықталғанаынаарқасүйегенбританәскеріауғанжерінебасыпкірді.
Дегенмен,ауғанәскеріментаипалардыңбірігіпжасаққұрып,басқыншыларғақарсыкүресінәтижесінде,сондай–ақауғанәскерикүштерініңҮндістанныңсолтүстүк–батысшекаралықпровинциясынабасыпкіруіменжағдайшиеленісетүсті.Соныменбірге,ҮндістандағыазөаттыққозғалыстарыменқызылАрмияныңОртаАзиядағыағылшынәскерибөлімшелерінеқарсыәрекеттерініңнәтижесіндеотарлауәкімшілігініңжағдайықиындайтүсті.
1919ж.3маусымдаАнгляғакелісімгекеиліп,ал8тамыздаРавалпинқаласындаалдыналабейбіткелісімщартынақолқоюғамәжбүрболды.ОсыкелісімшартбойыншаАуғанстантәуелсізмемлекетболыптанылып,сыртқыбайланыстардыжекежүргізуқұқығынаиеболды.
1921жылы28ақпандакеңес–ауғанкелісімшартынақолқоиды,олкелісімшарттаекімемлекетеөздерінеқарсыжауласушыелменкелісімгекелмеутуралыөзараміндетқабылдады.КеңесмемлекетіАуғаныстанғаақшалайжәнебасқадаматериалдықжәрдемкөрсетті.
БұлкелісімшартқақолқойылғннанкейінАнглия1921жылыАуғаныстанментатулықкелісімшартынтүзіпоныменбіргедипломатиялықбайланыстаболуғамәжбүрболды.СоныңартыншаАуғанстанЕуропаменАзияныңбасқаелдермендипломатиялыққарым–қатынастықұрады.
ЕгемендікалғаннансоңАуғаныстансаясижәнеәлеуметтік–экономикалықдамуғамүмкіндіктуғызады.Елдебірқатарреформалардыжүзегеасыруүшін25адамнантұратынеркшекомиссияқұрылды.Бұлкомиссияелдегіқаржы,салықмәселесінбіріншікезектежолғақойды.Комиссияжүргізгенреформалардыңішіндегіеңмаңыздыжергежекеменшіктіенгізуменшаруашылықтыңкөптегенсалаларындамемелекеттіксектордыңменшігінкеңейтуболды.Кейінірекқаржысыныңжетіспеуісоаншалықмемлекеттіңжерінсатабастады.
Бірортағабағынғанмемлекетқұруұшін1921-1925жылдарыарасындабірнешезаңдаршығарылды.Мемлекттікқұрылысреформаларыныңішіндегіеңмаңыздысы1923жылы10сәуірдеАуғаныстандамонархиалыққұрылыстыбекіткенконституциясықабылданды.Жоғарғыбиліктіжүргізушіәмірблоды.50адамнантұратынМемлекеттіккеңесзаңшығырушыбюджетті,басқаелдрменкелісімшартжүргізудіталқылап,бекіткенорганболдыатқарушыбилікминистилркабинетінеберілді.Соныменқабылданғаннегізгізаңелдеконституциалықмонархиянызаңжүзіндебекітті.Сотреформасыжүргізіліп,сотісімұсылмандінінебөлініп,мемлекетбақылауынаберілді.
Елдеболашақауғанпароаментініңбастапқыформасы-халықКеңесіқұрылды,соныменбіргемемлекеттікжалау,елтаңбабекітіліп,жаңаазаматтықжәнеқылмыстықкодекстіңжобасыжасалды.Бірақтажаңареформаларғанаразылықбілдірушілерсаныәсіресе,белдідіниқызметшілер,дінбасыларарасындаартатүсті.Оларбарлықнаразылықбілдірушілердіңбасынқосып,1928ж.күздеХазарраджатпенХостаауғантаипаларыбаскөтерді.КөтерілісшілерарасындашыққантегітәжикБачайиСаконыңбеделіартып,олазуақыттыңішіндежасауғандаррежимінқұлатып,әміртағынақолжетті.Олөзін«дінсіз»Аманулланыңәрекетінен«шаруаларменисламныңтазалығынқорғаушымын»днпжариалады.Жоғарғыдінбасылары,тайпахандары,әкерижериеленушілероныашықтан-ашыққолдады.1928жылықарашадаБагайСакаоәкерлеріЧарикарқаласынбасыпалды.ОлқаланыбасыпалғансоңөзініңәміршіХабиболла–ханмындепөлгенәмірдіңқұрметінеаталды.1929жылыКабулдыастанаретіндеқабылданғаныүшінөкініпқалды.Амануллаөмірініңақырынадейінқуғындажүріп,1960жылышетелдеЦюрихтақазатапты.
Ауғаныстанүшінөтеауыруақыттарбасталды.1929жылдыңкөктемінедейінмемлекеттеішкісоғыстарболды;мемлекеттіңегемендігінеқауыптөнді.БачайСакаобасқарғануақыттарда(1929жылқаңтар-қазан)Ауғанстанүшінортағасырлардағыеңауырдаазаптыуақыттарболды.БачайСакаосыртқысаясатындаКСРО–ғақарсыжауласушы,дұшпандықсаясатұстанды.ОлАуғаныстандаОртаАзиадағыКеңестікелдергеқарсыбасмашылардыңбазасынайналдырыпжіберді.
БачайСакаобасқарурежимінесоққыбергенағылшын-ауғансоғысыныңбатырыжасауғанүкіметіндесоғысминистіріблоғангиниралНадри–ханболды.Надри–ханмемлекеттегіотаншылдықкүштердібіріктіреалды.ОныңәскерлеріКабулғабасыпкіріп,БачаиСакаоныөлтірді.Сөйтіп1929жыл15қазандаНадри-ханАуғаныстанныңпатшасыболыпжариаландыжәнеоныңбилігінбүкілелмоиындады.
Надриханныңбилікбасынакелуіменелдегіжағдайтүзелебастады.Сотбилігіқайтадандінбасыларынаөткеніменонымемлекетөзбақылауынаалды.
1931жылыжаңаКонституцияқабылданды.Бұлжаңаконституциядінбасыларыныңқұқықпенағартусаласындағыбасымдылығынбекітті,тайпаныңбеделдібасшыларыныңорталықжәнежжергіліктібилікорганыныңқызметінеқатысуынқамтамасызетті.БұлкезеңдегіАуғаныстанныңхалықаралықсаясаттағыбастыүрдісіөзініңбейтараптығынсақтаужәнебарлықелдеменқатынасындамытублоды.
1933ж.8қарашадаНадришахөлгенненкейінтаққаоныңбаласыМұхаммедЗахиршахотырды.ЕвропадаекіншідүниежүзіліксоғысбасталғандаАуғансттанөзінебейтарапсаясатжүргізетіндігінмәлімдеді.