Құқық бұзушылық, яғни қылмыс теориясының негізі мұсылмандар үшін Алланың әмірі болыпесептеді.Себебіқылмыстықой,қасаханалықнемесеабайсыздаболғаніс-әрекет,жалпыосықылмыстуралытуғанпікірдіңөзіАлланыңісідепнегізделеді.Соныменбіргеқылмыстуралықұрандағы,тағыбасқадақосымшажазылымдағытекстерөтекеңкөлеметүсіріледі.Солсебептенмұсылмандарөзін-өзібасқару, өзісәрекетінебағаберу,өзтәлімтәрбиесіналыпжүрудіңварианттарыбар.Осыған байланыстымұсылмандаркөптегеніс-әрекеттеріқылмысболып табылғанда шариатқа қарсы болыптабылады.Ал,мұныңөзіисламныңнегізгіқажеттілігін қорғайды.Мысалы:Діндімұсылманадамдардыңөмірін,меншіктіжәнет.б.МұсылманзаңгерлеріадамдаржағынанқолданылатынжазаданбасқаАлланыңжазасыбардепесептелді.Қылмыстекмұсылманнормасынғанабұзуемес,соныменбірге олдіникүнәболыптаесептеледі.АлкүнәхарадамАлланыңқаһарынашалынадыделінеді.
Исламзаңгерлеріқылмыстыекікритеригебөледі.
- Бұзылғанқұқықтыңмаңызы:
- Жазаныңтүріжәнеоныңауырлықдәрежесі.Осығансүйенеотырыпбарлққылмыстыүштопқабөлеміз:1)Алланыңқұқығынақарсықылынғанқылмыстар.2)Анық,туражазабелгіленгенқылмыстар:3)Жазасыоныңкөрсетілмегенқылмыстар.1-шітоптағықылмыстар,бұлтекАлланыңқұқығынақарсы қаратылған қылмысқанаболмастан,бұлқылмыстаржалпымұсылмандардыңқоғамынақаратылғанболыптаесептеледі,бұлқылмысқанақтыжазакөрсетіледі.
Бұл “Хадд”–деп аталады. 2-топтағы қылмысқа жататын қылмыстарда қисаскаваднемеседиядеп атаймызү
3-топтағықылмыстардыисламқұқығытазирдепдепатайды.
Бұлқылмысүшінанықжазабелгіленбеген.Бірақбұлаталғанқылмысқаөтежеңілжазабелгіленедідегенпікіремес.Бұлқылмысерекшелігіқылмыстармұсылманныңжекемүддесінебағытталған.ХадддегентерминарқылыбізбұлқылмысАллақұқығынақарсыбағытталғанқылмысүшінанықжазакөрген.
Исламспирттіішімдіктердіішудіүзілді,кесілдіқұпкөрсейдісолсебептенонықатаңшектейді,себебіарақ-шарапақыл-ойдытұмандандырып,ұлайтады.Ал,бұлАллағаисламнанымыныңтуралығынакүмәнкелтіреді.Құрандыбұлқылыққаанықжазакөрсетілмеседе,сунндаанықжазажазылған.Пайғамбарымызішімдіккеқарапбұлүшінадамтәнінедүресоғудыкөрсеткен.Егердемұсылманосықылықтытөртретқайталаса,оныөлімжазасынадакесумүмкін.КейіненхалифОмарішімдікішудітоқтатумақсатында80ретдүресоғудыбелгіледі.Дәлел,айғақкуәгерлердіңкөрсетпесінемесеқылмыскердіңөзімойндауыболыптабыладыЕгерспирттіішімдіктіабайсыздаішсенемесезорлапішкізілсе,ондажауапкершіліктуындамайды.
Некесізжыныстыққатынастаболу.
Бұлқылмысмұсылманныңморальадамгершілігінеқарсыбағытталғанқылмысболыптабылады.Олотбасыныңбұзылуынаәкеледі.Құрандабұлқылмысқаарналғанаяттарөтекөп.Солсебептенбұлқылмысүшінөтеқатаңжазақолданылады.Мұныдәлелдеуүшін4куәгеркөрсетпеберукерек.Ал,егеролжалғанкөрсетпеберсе,ондаолкуәгердіәңөзіжазаланады.
Ұрлықүшінанықжазакөрсетілген.Құрандамұндайқылмысүшінұрыныңқолынкесукерекдепжазылған.Мұндайжазаныңқолданылуы,меншікдегенұғымды.Қылмыскерәрекеткеқабілеттідептанылғандабұлжазақолданылады.Бұданбасқақолданылған,ұрланғанмүлікұрлықтанқауіпсіздендірілгенболуыдақажет.Қылмыскердіңқолынкесуүшінұрланғанмүлікбірнешеталаптарғажауапберуікерек.Яғнионыңбелгілібірқұныболуышарт.Мұсылманұғымыменмұсылмантүсінігінесайбазардаолмүліктіңөтімдіқұныболуытиіс.
Исламдінінсату,яғниөздінінеқиянатжасаубұлүшінөлімжазасыбелгіленген.Егердеқылмыскерөзкүнәсінмойындап,кешірудісұрасаөлімжазасықолданылмауыдамүмкін.
Қарақшылықасақауіптіқылмысболып,бұлүшінөлімжазасыбелгіленген.
Кісіөлтіру.Бұлқылмысүшіндеөлімжазасыкөрсетілген.Себебібұлқылмысмұсылманқоғамынатікелейқарсыбағытталғанболыпесептеледі.
Егердеқылмыскерүкіметжағынанұсталсажәнекінәсінмойындамасаолкешірілуідемүмкін.Өлтірілгенадамныңмұрагерлеріқылмыскердіңөлтіруінталапетуімүмкін.Мұндаәлеуметтікжәнесубь–тивтіқасиеттерідетуракелуікерек.Яғниөлтірілгенкісіменөлтірілгенадамтеңболуыкерек:дүниетанымы,жынысыәлеуметтіктанымы.Құрандабұлтуралыеркінадамүшінеріктіадамды,құлүшінқұлды,әйелүшінәйелдіжазалаукерекделінген.
Қылмыстыққұқықнормаларынасайтазирдеймізқұранменсуннадатазирбірнешежағдайлардақолданылады.Мысалы;Зекат(төлемеуі)қарызтөлемегеніүшіннамазоқымағаныүшін,оразатұтпағанжағдайлардат.б.