13 маусымда Қазақстан Республикасының Президенті мен Қазақстанда ресми сапармен жүрген Түркия Республикасының Президенті С.Демирель құрылысына халықаралық «Бөбек» қорының инициатр боған Республикалық балаларды сауықтыру комплексінің іргетасының қалану салатынына қатысты. Бұл құрылысты мердігелікті жеңіп алған әйгілі Түрік құрылыс Компаниясы «Финтако» жүргізетін болады. Салтанатты ашуды Алматы әкімшілігінің басшысы Ш.Құлмаханов және «Бөбек» қорының президенті С.Назарбаева ашты. Онда Түркия және басқа да ведомствалар өкілдері қатысты. Түркия Республикасы жаңа егемен мемлекеттер экономикасының алып инвестоына айналуда. Өткен о 15.2 милиард АҚШ доллары көлемінде инвестиция жасаса, оның 1 миллиарды Қазақстан үлесіне тиесілі. Бұл фактілер сол күнгі Н.Назарбаев пен С.Демирельдің және екі е іскер өкілдерінің қатысуымен өткен кездесуде келтірілген болатын. Сол кездесуде екі ел арасындағы сауда-экономикалық қарым-қатынастарының қарқынды дамып жатқандығы туралы айтылды. Әр дайым мұнай игеруді ұлғайтып «ҚазақТүрікМұнай» компаниясы кең ауқымды мемлекетаралық серіктестікті дамытудың тамаша үлгісі бола алады. Екі жыл ішінде ол компания ортақ жобаларды іске асыруды есептемегенде 110 миллиард АҚШ долларын игерді және Түрік ұлттық Компаниясы көмірсутек шикізат кен орындарын дербес игеру және іздеу жұмыстарын жүргізеді.
Екі жақты тиімді қарым-қатынастың басқа да фактілері мәлім. Алматы қаласында «Анкара» қонақ үйіне және Петрапавловскідегі макарон фабрикаларының құрылыстары аяқтады. өскеменде сүт өнімдері фабрикасы мен мысты байыту және анодтық құю тізбегі эксплуатацияға берілді. Қазақстанда достық мемлекеттің көмегімен телекоммуникация саласы дамуда және жақын арада Ақтөбе қаласында алып электр бекетінің құрыысы басталды. Бірақ біздің елде шет ел жеке кәсіпкерлік оңай жүріп жатқан жоқ. Оны заңның тоық жетілмегендігі, бюрократияық кедергілер ұстап қалуда. Кәсіпкерлер негізінен, өз кезінде түрік фирмасымен келісім шартқа отырып, екі жыл бойы олбыс орталығында қонақ үй салу мәселесін шеше алмай жүрген Атырау обыстық әкімшілігіне шағынды. Атап айтқанда, шешім қабылдауда ондай созулар жиі болмайды. Ол шет ел фирмаларының бәсекелестігінен және арасынан біреуін таңдауға тура келетін көптеген түрлі жобалардың бар болуымен түсіндіріледі. Осыған қарамастан, табыстың бюджетке 60 процентін емес 45 прцентін аудару туралы қабылданған, салықтың жаңа заңына қанағат білдірді. Бірақ кәсіпкерлер сол кезде ол заңмен таныспаған болатын және қосымша құн салығын қайта есептеу қажеттілігі туындады. Енді қосымша құн салығы16 процентте алынатын боады. Қайта есептеу мекеменің жұмысын тоқтатады. Жер қойнауларын игеретін жер қойнауының барлаушыларына және мұнайшылаға салынатын саықты қысқарту ұсыныстары да жасалды, өйткені олардың жұмысы қауіппен тығыз байланысты. Сақтандыру жүйесінің толық қарастырылмағандығын және онла жеке меншікті қорғау мен қайта алудың нақты кепілдері жоқтығы туралы да қатысущылар айтты. Н.Назарбаев әңгіменің қорытындысын шығара отырып, барлық ұсыныста Өкіметте қарастырылатын атап кетті. Өкімет қажетті деп табылатын жағдайлардың барлығын жасайтын болады, ал қосымша құн саығын төлеудікейінге қалдыру мәселесі шешімін табуы мүмкін деп айтылды. Бірақ осы жерде ослардың барлығы елдің заңына қарым-қайшылық келтірмесіне қарау қажет. Фирмалар өзінің әрекетіне әуел басынан бастап түскен табысты дұрыс реттей білу қажет деп атап кетті. Ондай болған жағдайда ешқандай Өкімет құтқара да алмайды және шығындарды қайтарып беру мойнына алмайды.
Өткізілген кездесуді С.Димерель де маңызды деп тапты. Ақауларды алдын-ала жойып отыру екі ел арасындағы қарым-қатынасты тереңдете түседі деп айта кетті. Жасалынған ұсыныстарға назар аудара отырып, Түркияның «Эксимбанкі» арқылы қаражатты бөліп, осы мәселелер байланысты тиімді шешімдер қабылдауына ықпал жасайтын әрекеттер жасауға үкімет артатынын айтты.
Сонымен қатар, 13 маусым күні ұлттық Комитеттің қызыл Жарты ай және Қазақстан қызыл Крест қоғамдарының бас директоы Арғынбаев Еркебектің Түркия Республикасының қызыл жарты ай қоғамының Президенті Кемалии Демирмен кездесуі өтті. Кездесу барысында Қазақстанда денсаулық сақтау саласы және жастармен жұмыс істеу кезінде болып қалған келеңсіз жағдайларға байланысты азық-түліктерді, медикаменттерді және құрал жабықтарды сақтау мен қоймаға орналастыру туралы екі бауырлас қоғам арасында өзара қарым-қатынас жасау хаттамасына қол қойылды.
Қазақстан Республикасының өнеркәсіп және сауда Министрлігінде Түркия Республикасының үкіметінің делегациясының сапары шеңберінде халықаралық «дөңгелек үстел» жұмысын аяқтады. Семинарды Қазақстан ведомствасы Министрінің орынбасары Мұртазаев Мұрат басқарды. Түркия – ТМД кеңесінің төрағасы Н.Геийгит мыза түркі тарапының атынан жан-жақты қарым-қатынас жасауға дайын екендігін айтты. Түрік-қазақ кәсібі кеңесінің төрағасы Сервет Харыноғлы мырза қазақстандықтады банк ісіне және жекешелендіру саласындағы перспективалы жобалар мен дайындалып жатқан бағдарламалар жайында құлағдар етті. Кездесу барысында басты министрлікте мен ведомствалардың басшылары, ұлттық акционерлік және қазақстанның жеке кәсіпкерлік өкілдері қатысты.