Білім беру нәтижелерінен күтілетін жетістіктерді бағалау жүйесі

Білім беру моделіндегі нәтижеге бағдарланған оқу жетістіктерін бағалау жеке оқушының, мұғалімнің, мектептің, өңірлік және ұлттық тұтас жүйенің білім беру нәтижелерін бағалауға барабар тәсілдерін қарастырады.

Мектептегі оқытудың нәтижелері әрбір оқушының оқудағы күтілетін нәтижеге қол жеткізудегі табыстары, оның оқуға қатынасы мен тұлғаның тұтас даму динамикасы жан-жақты және әділ бағалауды талап етеді.

Күтілетін нәтижеге жетуді бағалау жүйесін жетілдіру бағалаудың екі жолын бірдей дамытуды қарастырады:

— білім берудің жалпыға міндетті стандартын игеру деңгейі (сыртқы нәтижелер);

— оқушының жеке түлғалық жетістіктері (ішкі нәтижелер).

Оқытудан күтілетін нәтижелер, игерген дағдылар, қалыптасқан құзыреттер төмендегідей бағаланады:

  • жалпы білім беру дайындығы деңгейінің талаптарына оқушының оқу жетістіктерін бақылаумен;
  • білім беру салалары бойынша жалпы орта білім берудің әрбір сатыларын аяқтауы бойынша межелік және қорытынды емтихандар өткізумен;
  • мектептің әрбір сатысында аралық мемлекеттік бақылау жүргізу;
  • оқытудың 10, 12 жылын аяқтаған соң біртүтас ұлттық емтихан өткізумен;

— ұлттық масштаб та мониториңгті зерттеулер жүргізумен.

Әр оқушының мемлекеттік жалпыға міндетті стандартының оқу нәтижелеріне жету сәйкестігін бақылау мен бағалау мақсатындағы диогностикалық зерттеулер жүргізу төмендегілердің негізінде жүзеге асырылады:

  • күтілетін оқыту нәтижелерін сипаттайтын өлшеуіштерді таңдау;
  • оқушының әрекет нәтижелерін сандық және сапалық көрсеткіштерімен өлшеуге арналған құралдарды әзірлеу;
  • тестік тапсырмалар, портфолио, бақылау жұмыстары, ауызша жауаптар, сондай-ақ оқушылармен жүргізілген сауалнама нәтижелері негізінде орындалған оқыту нәтижелерін рейтингтік бағалаудың ғылыми негізделген әдістерін әзірлеу;

Оқушылардың нәтижелерін бағалау жетістіктері және рәсімдеріне бақылау жасау жүйесі жеке, мектептік, өңірлік, халықаралық деңгейлерде қарастырылады.

Ұлттық Біртұтас емтихандар, Мемлекеттік Аралық бақылау, Мониторингтік зерттеулер Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің шешімімен ұйымдастырылады және күтілетін нәтижелерді бағалау үшін білім беру процесіне бақылау, мектепте басқару мен түзету, оқушының күтілетін нәтижелеріне жету деңгейін ұлттық көлемде салыстыру, білім беру жүйесіндегі туындаған үрдістерді анықтау жүргізіледі.