Мәліметтердің реляциялық моделі.
Мәліметтердің реляциялық моделі математикалық қатынастар ұғымдарына негізделген. Реляциялық моделдерге мәліметтер және байланыстар әрқайсысы бірнеше ерекшеліктерінен атамаланған бағандардан құралағн кестелер түрінде беріледі.
Қатынас-бұл бағандар және жолдарданқұрастырылған жазық кесте
Атрибут— бұл қатынастың атамаланған бағаны.
Реляциялық моделдерде қатынастар мәліметтер базасында берілген обьекттер туралы ақпаратты сақтау үшінқолданылады. Қатынастар негізінде жолдары бөлек жазулар, ол бағандары – атрибуттарға сәйкес келетін екі өлшемді кестелер түрінде болады. Бұл жерде атрибуттар кез-келген тәртіпті орналасуы мүмкін. Олардың орнын ауыстырғанмен қатынас сол күйінде қала береді; Сондықтан мағынасы өзгермей қала береді:
Домен – бұл бір немесе бірнеше атрибуттар үшін рұқсат етілген мәндер наборы.
Домендер төтенше күшті компонентті реляциялық моделдерді береді. Реляциялық М.Қ-ныңәрбір элементі қандай да бір доменде анықталады. Домендер арибуттардың әрқайсысы үшін айырықша болуы мүмкін. Бірақ, екі және одан асиам атрибуттар бір ғана және сол доменде анықталуы мүмкін. Мысалы,
ЖОО (атрибутына) қатынасында код атрибутының төмендегі домендер бар
Домен ұғымы үлкен мағынаға ие, ол арқылы пайдаланушы моделдің мағынасын және (көзін орталық ) атрибуттар қабылдайтын мәндер истошнигін орталықтананықтауы мүмкін. Осының нәтижесінде жүйеде реляциялық операцияларды орындағанда көбірек ақпарат алу мүмкіншілігі туады. Бұл дәйекті болмағансемантикалық операцияларды орныдаудын сақтайды. Мысалы, көше атын телефон номеріменсалыстыру мағынасыз болып қалады, егер бұл екі атрибутты анықтайтын домендерсимволдық жолдар болған жағдайда да.
Кортеж— бұл қатынастар жолы. Қатынастар элементі болып, кортеждер немесе кесте жолдары есептеледі. ЖОО қатынасында әрбір жол әрқайсы атрибут үшінбіреуден бес мәнді өз ішіне алады. Кортеждер кез-келген тәртіпте орналасуы мүмкін. Бұл жерже қатынас сол күйінде қала береді. Демек, мағынасы да сол күйде болады. Қатынастар структурасын домендер спецификасын және атрибуттардың мүмкін болған мәндерінің кез-келген басқа шегарлануларыменбірге описаниесынкейде заголовок деп те атайды. Негізінде ол фиксирленген болады. Ол қосымша атрибуттардың қосылуы есебіне қосылуы мүмкін. Кортеждер қатынастың кеңейуі , күйі немесе тұрақты өзгеретін денесі деп те атайды.