1.Тергеу, анықтама және жедел-іздестіру іс-әрскет органдарымен заңдар орындалуын бақылауды жүзегеасырушы прокурордың өкілеттігі.
Анықтама және жедел-іздесііру іс-әрекет органдарымен заңдар орындалуын бакылауды жүзеге асырушы прокурордыц өкілегтігі.
Жедел -іздестіру кызметін, анықтама мен тергеуді жүзеге асыру өрісінде құқықтары мсн заңды мүдделерін, қылмыстык іс-жүргізу нормаларларын бұзудың алдын алуда прокурорға маңызды өкілеттіктер беріліп отыр.
Бұл өкілеттіктер » Қ Р-сы прокуратурасы туралы» Президент жарлығында , «ҚР-сы қылмыстық іс жүргізу кодексінде» ,»ҚР-сы жедел-іздестіру іс-әрекет туралы» заңында белгіленген.
Ең алдымен олардың ішінде заңдар атқарылуын бақылау функциясын ашу керек. Осы екі реттіктерге сүйене, прокурор кез-келген тергеу органдары шешімінің не актісінің күшін жоюға немесе өзгергуге, тергеуді жүзеге асырып жаткан тұлғаны ауыстыруға, қылмыс ісін басқа тергеушіге тапсырылуын талап етуге, тергеушімен колданылған бұлтартпау шарасын өзгертуге немесе жоюға құқылы болады.
Заң аткарылуын бақылау кезінде прокурор төмендегі өкілеггіктерді пайдаланады:
1)жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдардан, анықтама мен іергеу органдарынан тексеріс үшін кылмыстык істерді, жасалған қылмыстар,жедеу-іздестіру қызметінін, анықтама мен тергеудің барысы туралы құжаттарды, материалдар мен өзіде мәліметтерді алады;
2)тергеушілер мен анықтама жүргізуші адамдардың заңсыз қаулыларының тарынын күшін жояды;
3)қылмыстық істерге тергеу жүргізу , бұлтартпау шараларын тандау, өзгерту немесе жою туралы, қылмысқа занды баға беру, жекелеген тергеу әрекеттерін өткізу және кылмыс жасаған адамдарды іздеу туралы жазбаша нұсқаулар береді;
4)анықтама органдарға қамауға ұстау , қамауға алу, тінтуді өткізу, зат алуды өткізу, қылмыс жасаған адамдарды іздеу, басқа да тергеу әрекеттер туралы қаулылар орындалуын тапсырады;
5)зат алу, айыпкерді қызметіннен шеттету туралы әрекеттер өткізугеі санкция береді;
6)жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдардың арнайы жедел-іздестіру шаралары» өткізу заңдылығына бақылауды жүзеге асырады;
7)тергеу мен анықтама толық болмаған, сондай-ак тергеу мен анықтама барысында заңдылыктың бұзылуына жол берілгені белгілі болған жағдайда қылмыстық істер қосымша тергеуге қайтарады немесе оны толық көлемінде не нақтылы адамдарға қатысты тоқтатады;
8)егер анықтама мен тергеу процеске қатысушылар мен басқа да азаматтардың құқықтарының бұзылуына, тергеудің заңсыз әдістеріне жол беріледі, кінәлі адамдарды тергеу жүргізуден шеттетіп, олардың жауапкершілігі туралы мәселені қояды .
Бақылауды жүзеге асыру кезінде прокурор тәжірибеде сыналған тиімді құқықтық нысанда рды пайдаланады.Олардың ішінде ең тиімділердің бірі болып тергеу әрекетерін өткізуге санкция беру тұрады.
Қылмыстық іс жургізу заңда тек прокурор санкция бергеннен соң ғана тергсушімен орындалуға рұксат етілетін іс жүргізу әрекеттердің тізбегі белгіленген. Мұндай тергеу әрекеттерге тінту,қамауға алу.пошта жөнелтімдеріне тыйым салу мен алу, мемлекеттік құпия бар құжаттарды алу, сезіктінемесе айыпталушыны дәрігерлік — психиатриялық мекемелерге орна ластыруға, айыпталушы лауазымды адам болған жағдайда оны лауазымынан шеттету жатады.
Іс мәні бойынша қарау үшін сотқа тек прокурор айыптау қорытындысын бекіткеннен кейін (санкция бергеннен кейін) ғана жіберілуі тиіс.
Бұл әрекеттердін әр қайсысы тек мән-жайларды толык, жан-жақты және объективті зерттеу нәтижесінде, сондай-ақ екінші жақтан, процес қатысушыларының құқықтары мен занды мүдделерін сақтау шартымен ғана жүзеге асырылуы тиіс. Санкция беру тетігі дәл осы мақсатқа жету үшін арналған, және оның мәнін құрайды.
Прокурор қылмыстық іс жүргізу нормаларды елеулі бұзу анықталған жағдайда заң бұзушылықты жою туралы жазбаша үйғарымды енгізеді және оны заң бұзуға жол берген органға немесе лауазымды адамға не жіберілген заң бұзу шылықты жоюға өкілетгі органға немесе лауазымды адамға жібереді. Ұйғарымда Конституцияның, заңдар мен Республика Президенті актілерінің нормалары көрсетіліп, құқық бұзушылықтың сипаты мен құқық бұзушылықты жою жөніндегі шаралар туралы нақты ұсыныстар паидаланды. Ұйғарым орындалуы туралы прокурорға хабарланады.
Прокурор өз құзыреті шегінде төмендегі мәселелр бойынша ұсынуы мүмкін: Заңдылық бұзуды болдырмау туралы; қылмыс жасауға және тәртіп бұзушылыққа ықпалын тигізген себептер мен жағдайларды жою турлы; ҚР сының Конституциясын сәйкес қол сұғылмау құқығы бар одан айру мәселелсрі бойынша. Ұсынысты лауазымды адам немесебір ай мерзімде қарау тиіс. Прокурор ұсынысты қарауға қатысуға құқылы. Ұсыныс караудың нәтижелері және қолданылған шаралар туралы прокуратураға хабарланады.