Таңдамалы лекция- психологтың ғылыми ірекетінің бір формасы ретінде .
Лекцияның негізгі мақсаты:
- Жалпы психологиялық сауаттылықты ашу,психологтың білімі мен оған деген қызығушылықты кең және терең меңгеруге үйрету.
- Жеке тұлғалық және профисиональді адамның өзара қарым-қатынасын кеңейту.
Бұл мақсаттардың дамуы-қарапайым емес.Лекция өту лектордың үлкен тіжірибесіне байланысты, психологияның сапасы, басқада ғылымдар сияқты:
лекцияның тақырыбы.
ақпараттың мазмұны, лекцияда қозғалатын тақырыптар.
тақырыптың әдісіне , лектордың тәжірибиесіне байланысты.
Лекция тақырыбын лектор өзі таңдайды, аудитория құрамына, жас және дербес ерекшеліктеріне, дайындық және мәдени деңгейіне байланысты таңдайды.Бұл заңдылқтарды алдын ала білу қажет. Аудиториямен толық танысып алған соң, лекцияның мазмұнын, мәселені алға қоя алады. Лекция мазмұнын барынша аудиторияға қызықтыратындай етіп,таңдау керек.Егер топта жасы кішкентай оқушылар болса, олар үшін ойлауды талап ететін аумақтар, психологиялық ойындарды қажет етеді. Жасөспірімдерге ата- ана мен туыстарын және өарама – қарсы жыныстылар мен қарым-қатынас туралы зейін қойып тыңдайды. Жастық шақ кезеңдеріндегі ең қызығатын психологиялық мінез-құлық , махаббат және тұрмыс құру прорблемалары болып табылады. Ата –аналарды балаларды тәрбиелеу, оқуына қалай көмектесем, сонымен қатар қарым-қатынас мәселесі қызықтырады. Егер топта алдын психологтан кеңес алғандар бар болса, психологияның шебер ірекеттерінің дамуына , психологтың көп проблемаларына көмек бере алатындығын біледі.
Лекцияның мазмұны басқада ғылыми академиялық лекциялар сияқты өзіне тән ерекшеліктері бар. Лекцияның мазмұны ғылыми негізге сүйенуі, көп мәліметтермен қамтылған, тыңдарманды қызықтыра білу керек. Ғылыми деңгейі басқа академиялық лекциялар сияқты өз деңгейі бар. Лекцияның басында бірнеше концепциялар , тұжырымалар,олардың авторлары жазылады. Сонымен қатар көптеген тұжырымдамалар авторлардың көзқатасы мен қоса лектордың өзі де пікір айтуы қажет.Тек ғылыми негізде ғана емес, ғылыми экспримент тәсілдерін де қолдану, мақсатқа бағытталған . Егер тек ғылыми мәселелер бойынша ғана өтілсе, лекция түсініксіз және мағанасыз болады. Лекция барысында кездескен терминдерді түсіндіру де өз септігін тигізеді. Психолгия спецификалық терминдрге өте бай болғандықтан, тыңдарман қауымға түсініксіз жерлері кездеседі. Студент психология ғылымының сөзімен түсіну кереук. Лекцияда психологиялық терминдерді аз қолдану қажет, терминдер кезінде сабақта байланыстыра түсіндіру керек, сонда ғана лекция өз мағанасын табады. Меңгеруге септігін тигізеді.Лекцияда келтірілген ақпараттар өмірге сай иллюстрациялықәдістер пайдалану керек. Лекциянығ көлемі шектеулі болу керек. Негізі лекция 30-50 минутқа құралады. Ол тыңдармандармен тікелей байланысты. Лекция мазмұны дайындалған материалдың жан-жақты қызықты болуына байланысты.
- тыңдармандар әлі естімеген, жаңа болуы.
- өмірге жақын.
- тыңдарманға жеке және прафисионалды мәні бар болса.
Лекция оқылуы индивидуалды жеке айырмашылықтарына және тәжірибелік қабілетіне тікелей байланысты. Бірнеше әдістемелік пікірлер :
- ең алдымен аудиторияға байланыс орнатыңыз. Қарым-қатынаста дауыс көтермей бірқалыпты дауыс шығарыңыз.
- Лекцияда әңгіме, әңгімелесу әдісін пайдаланыңыз.
- Аудиторияны бақылаңыз,Оқу мәнерін алмастырып тұрыңыз.
- Оптималды темп қолданыңыз, асықпаңыз аудитория әрекетін бақылаңыз.
- Сөзді анық айтыңыз.
- өз-өзіңізді ұстаңыз.
- Қызығушы тыңдарманға 1-2 бағыт бағдар көрсетуді ұмытпаңыз.
Әдебиеттер жаңа сатып алуға немесе библиотекада бар болсын, жарнама пайдаланыңыз.